Kurkuma dobra na wszystko?
Kurkuma, przyprawa znana w kuchni indyjskiej od setek, jeśli nie tysięcy lat, może być jednym z najskuteczniejszych suplementów diety. Wiele badań naukowych dowiodło, że korzeń ten ma właściwości zbawienne dla organizmu. Jakie?
Kurkuminoidy
Są to związki aktywne, które odpowiadają za silnie przeciwutleniające właściwości kurkumy. Najsilniejszą z nich jest kurkumina. I chociaż w samym korzeniu używanym w kuchni tego związku nie ma w ilościach leczniczych, jego ekstrakt można znaleźć w lekach np. na bóle stawów. Wchłanianie samej kurkuminy przez organizm nie jest wielkie, jednak można je zwiększyć, jeżeli jednocześnie spożywa się produkty zawierające piperynę, np. pieprz (1).
Kurkumina może okazać się bardzo przydatna w walce z przewlekłymi zapaleniami. Uważa się, że wiele chorób ma swoje początki w formie zapalenia właśnie, a dzięki swojej bioaktywności kurkumina może wykazywać właściwości zwalczające zapalenia na poziomie molekularnym (2).
Hamuje starzenie się komórek
Wolne rodniki to cząsteczki, które reagują z substancjami organicznymi niezbędnymi do prawidłowego funkcjonowania komórek. Powodują ich uszkodzenia za pomocą procesów oksydacyjnych, przez co prowadzą do starzenia, a w konsekwencji — obumarcia komórek.
Kurkumina może neutralizować wolne rodniki, przez co utlenianie jest spowolnione lub całkowicie zahamowane. Co więcej, lecznicze właściwości kurkumy polegają na aktywizacji enzymów antyoksydacyjnych organizmu, czym wzmacnia jego procesy ochronne (3). Jej działanie jest zatem dwutorowe.
Regeneruje układ nerwowy
Neurony w mózgu zdolne są do ciągłego tworzenia nowych połączeń, jednak aby to nastąpiło, niezbędny jest czynnik neutroficzny (BDNF). Substancję tę można najłatwiej scharakteryzować jako rodzaj hormonu wzrostu dla mózgu. Dowiedziono, że wiele schorzeń układu nerwowego, w tym choroba Alzheimera, może być spowodowanych niskim poziomem czynnika neutroficznego. Jaką rolę odgrywa tu kurkumina?
Naukowcy z Chin ogłosili, że kurkumina zawarta w korzeniu Curcuma longa może potencjalnie obniżać poziom stresu, jak również łagodzić zachowania depresyjne wywołane stresem. Badania na zwierzętach pokazały, że kurkumina może również obniżać poziom kortyzolu, tak zwanego „hormonu stresu”, a także zwiększać ilość czynnika neutroficznego (4). Pozwala to sądzić, że kurkuma zastosowanie może mieć również w leczeniu niektórych chorób neurologicznych.
Przeciwdziała chorobom serca
Choroby serca mają bardzo skomplikowane podłoże, dlatego każdy przypadek wymaga indywidualnego podejścia diagnostycznego i terapeutycznego. Ogólnie jednak przyjęto, że to dysfunkcja śródbłonka, która wiąże się z niezdolnością organizmu do regulacji ciśnienia krwi, krzepnięcia oraz innych czynników chorobowych.
Szereg badań dowiodło, że kurkumina może mieć właściwości naprawcze nabłonka i poprawiające jego funkcje. Niektóre z nich stwierdzają wręcz, że substancja ta ma działanie porównywalne z aktywnością fizyczną oraz niektórymi lekami syntetycznymi (5).
W jednym badaniu grupę pacjentów podzielono na dwie podgrupy, z których pierwsza przyjmowała placebo, a druga 4 gramy kurkuminy dziennie. W tej ostatniej grupie ryzyko zawału serca zostało ocenione na 65% mniejsze (6). Daje to więc podstawę teorii, że kurkuma zastosowanie również może mieć w łagodzeniu dolegliwości serca i układu naczyniowego.
Przeciwdziała nowotworom
W zdrowym organiźmie komórki namnażają się i wzrastają w kontrolowany sposób. Kiedy ten proces jest zaburzony, mogą powstawać nowotwory. I chociaż rodzaje nowotworów mają różną genezę, większość z nich ma kilka cech wspólnych.
Ze względu na swoje właściwości bioreaktywne, składnik aktywny kurkumy może wpływać na rozwój nowotworów na poziomie molekularnym. W badaniach na zwierzętach wykazano, że kurkumina ogranicza lub wręcz hamuje wzrost komórek nowotworowych (7). Czy kurkuma właściwości antynowotworowe w lecznictwie faktycznie posiada, trzeba jeszcze zbadać, jednak już dowiedziono, że może ona zapobiegać występowaniu raka układu pokarmowego, np. rak jelita grubego. W 30-dniowym badaniu 44 mężczyzn ze zmianami chorobowymi w jelicie grubym, które niekiedy okazują się złośliwe, 4 gramy kurkuminy na dzień zmniejszyły liczbę zmian chorobowych o 40% (8).
Kurkuma: zastosowanie w kuchni?
Jakie może mieć kurkuma zastosowanie w polskiej kuchni? Przyprawa ta wspiera produkcję żółci, która jest niezbędna do procesu trawienia. Dzięki temu dania uwielbiane przez Polaków, takie jak golonka, kiełbasy lub schabowe są szybciej i lepiej trawione, a dyskomfort z tym związany jest znacznie mniej odczuwalny. Co ważne, w połączeniu z piperyną, kurkuma wspomaga pracę dolnego odcinka układu pokarmowego, przez co uczucie pełności po posiłkach szybciej znika, a z jelit usuwane są złogi pokarmowe, wcześniej niewydalone.
W krajach azjatyckich popularny jest napar z tego korzenia, który bez problemu można przygotować we własnej kuchni. Jak pić kurkumę, żeby uzyskać z niej jak najwięcej korzyści? Wystarczy ugotować cztery szklanki wody i wmieszać do niej 2 łyżeczki tej żółtej przyprawy. Taka mieszanka powinna się gotować ok. 5 minut na wolnym ogniu. Doświadczeni w piciu naparu zalecają, aby następnie go przecedzić. Można do niego dodać mleko lub inne przyprawy, np. cynamon, pieprz lub imbir i posłodzić miodem do smaku.
• kurkuma kapsułki • kurkuma proszek • kurkuma tabletki • kurkuma micelizowana • kurkuma bio
Tworzymy zespół ekspertów i pasjonatów tematyki zdrowotnej, dietetycznej i kosmetologicznej. W pisaniu opieramy się na aktualnej wiedzy medycznej, zaleceniach i badaniach naukowych. Przede wszystkim, nie ustajemy w edukowaniu się, aby dostarczyć naszym Czytelnikom jak najszersze i najaktualniejsze informacje z zakresu zdrowia i urody.