Kwas alfa linolenowy – właściwości, zastosowanie i źródła

Kwas alfa linolenowy jest silnym antyoksydantem i należy do rodziny kwasów omega-3. Zaliczany jest do niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, które są potrzebne do prawidłowego rozwoju człowieka. ALA kwas nie jest syntezowany przez ludzki organizm, dlatego tak istotna jest odpowiednia dieta lub suplementacja.

Kwas alfa linolenowy – co to jest?

Kwas alfa linolenowy (ALA) jest prekursorem kwasu eikozapentaenowego (EPA) i kwasu dokozaheksaenowego (DHA) i należy do wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3. Organizm nie potrafi go sam wytworzyć, dlatego jest dostarczany wraz z pożywieniem lub za pomocą odpowiedniej suplementacji. Sama dieta bogata w kwas ALA może okazać się niewystarczająca, ponieważ w ustroju około 5% kwasu alfa linolenowego przechodzi biotransformację do kwasu eikozapentaenowego (EPA, eicosapentaenoic acid) i kwasu dokozaheksaenowego (DHA, docozahexaenoic acid), reszta jest wykorzystana na potrzeby energetyczne.

Kwas tłuszczowy ALA jest niezbędny do prawidłowego wzrostu i rozwoju człowieka, dlatego zaliczany jest do niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). ALA jest silnym przeciwutleniaczem, który może nie tylko zapobiegać oksydacji kwasów tłuszczowych, ale także wykazywać synergię z DHA i EPA poprzez hamowanie stresu oksydacyjnego.

Kwas ALA właściwości

Kwas alfa liponowy wymiata wolne rodniki, które przyspieszają proces starzenia się skóry i zwiększają ryzyko wystąpienia schorzeń dermatologicznych. Wolnym rodnikom sprzyja długotrwały stres, wysoko przetworzona dieta, nieodpowiedni styl życia, zanieczyszczone powietrze i smog. Wymienione składowe mogą przyczynić się do pojawienia się depresji, nadciśnienia, miażdżycy, a nawet nowotworów.

Kwasy omega 3, w tym również omawiane ALA wspierają nasz układ nerwowy i mają wpływ na rozwój i funkcjonowanie mózgu. Poprawiają również nasze zdolności poznawcze i intelektualne, a także procesy widzenia, do tego sprzyjają redukcji stanów zapalnych.

Naukowcy są zdania, że kwasy tłuszczowe omega-3 mogą mieć wpływ między innymi na:

• zminimalizowanie ryzyka chorób serca i naczyń krwionośnych
• zmniejszenie zakrzepów krwi
• utrzymanie odpowiedniego poziomu cholesterolu we krwi
• prawidłowy wzrost i rozwój dzieci
• profilaktykę udaru mózgu i chorób autoimmunologicznych

 

Nicolas Blondeau — Dyrektor do spraw badań w CNRS uważa, że ALA kwas może być potencjalnym nutraceutykiem, czyli substancją, która łączy w sobie wartość odżywczą i działanie farmaceutyczne.

Kwas alfa linolenowy źródła

Cennym źródłem kwasu alfa linolenowego (ALA) w diecie są oleje, zielone części roślin jadalnych, niektóre orzechy i nasiona roślin strączkowych.

Zawartość kwasu ALA w 100 gramach produktu:

• olej lniany – 59,20 gramów
• olej rzepakowy tłoczony na zimno – 9,91 gramów
• olej rzepakowy – 8,07 gramów
• olej sojowy – 6,79 gramów
• olej z zarodków pszennych – 5,45 gramów
• margaryny – 1,16 ÷ 2,50 gramów
• nasiona lnu – 16,60 gramów
• soja w postaci suchych nasion – 1,49 gramów
• orzechy włoskie – 6,57 gramów
• szczypiorek – 0,35 grama
• soczewica czerwona w postaci suchych nasion – 0,27 grama</li

 

Dzienne zapotrzebowanie na kwas alfa linolenowy (ALA)

Dobrze zbilansowane dieta powinna zawierać około 4,5 g kwasów linolowych (LA) i 1 g kwasu alfa linolenowego (ALA). Istotne jest, aby zachować w swoich posiłkach właściwy stosunek ilości obu tych kwasów.

Kwas alfa liponowy jest częstym składnikiem suplementów diety o właściwościach przeciwstarzeniowych czy wspierających pracę serca. Należy jednak pamiętać, że przyjmowanie takich preparatów, powinno być poprzedzone konsultacją ze specjalistą, który zna historię naszych chorób i wie, jakie suplementy i leki aktualnie zażywamy, również te bez recepty.

Źródła:

A. Kumar Tripathi, A. Kumar Ray, S. Kumar Mishra „Molecular and Therapeutic Insights of Alpha-Lipoic Acid as a Potential Molecule for Disease Prevention”, Springer Link, https://link.springer.com/article/10.1007/s43450-023-00370-1, [Dostęp dn. 13-02-2024 r.]

„Alpha-Linolenic Acid (Ala) – Uses, Side Effects, and More”, Web Med, https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1035/alpha-linolenic-acid, [Dostęp dn. 12-02-2024 r.]/p>

A.Pluta , J. Manitius, „Znaczenie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek” Via Medica Jurnals, Forum Nefrologiczne 2013, tom 6, nr 1, 43–47 ttps://journals.viamedica.pl/renal_disease_and_transplant/article/download/33885/24876, Dostęp dn. 13-02-2024 r.]

B. Dżumag, „Połączenie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych oraz kwasu alfa-liponowego (Liponerv®) w łagodnych zaburzeniach poznawczych”, Via medica, https://journals.viamedica.pl/psychiatria/article/download/55336/42345, [Dostęp dn. 12-02-2024 r.]

H. Kunachowicz, B. Przygoda, I. Nadolna, Tabele składu i wartości odżywczej żywności, Wydawnictwo https://www.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2021/03/TABELE-WARTOSCI-ODZYWCZEJ_OPIS_OKLADKA_WERSJA-PELNA_26032021.pdf, [Dostęp dn. 12-02-2024 r.]

K. Walkiewicz , K. Janion, M. Gętek-Paszek, „Rola kwasów linolowego i α-linolenowego oraz ich metabolitów w utrzymywaniu przewlekłego stanu zapalnego i rozwoju raka jelita grubego”, Repozytorium Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, Polska Platforma Medyczna, https://ppm.sum.edu.pl/info/article/SUM1b5f55471e5b4bbb8b13b51abbcf2209/, [Dostęp dn. 12-02-2024 r.]/p>

„Kwasy tłuszczowe z grupy omega-3 w chorobach układu krążenia” , Po dyplomie, Przedruj z The New England Jurnal of Medicine, https://podyplomie.pl/kardiologia/08866,kwasy-tluszczowe-z-grupy-omega-3-w-chorobach-ukladu-krazenia, [Dostęp dn. 12-02-2024 r.]

M. Białek, J. Rutkowska, „Znaczenie kwasu γ-linolenowego w profilaktyce i terapii”, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, https://phmd.pl/api/files/view/116369.pdf, 2015; 69: 892-904, [Dostęp dn. 13-02-2024 r.]

M. Jarosz, E. Rychlik,K. Stoś, „Normy żywienia dla populacji Polski”, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, https://ncez.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2021/03/normy_zywienia-2017125.pdf, [Dostęp dn. 12-02-2024 r.]

N. Blondeau, R. H. Lipsky,3 M. Bourourou, „Alpha-Linolenic Acid: An Omega-3 Fatty Acid with Neuroprotective Properties—Ready for Use in the Stroke Clinic?”, Hindawi Publishing Corporation BioMed Research International Article ID 519830 , https://www.researchgate.net/publication/269406363_Alpha-Linolenic_Acid_An_Omega-3_Fatty_Acid_with_Neuroprotective_Properties-Ready_for_Use_in_the_Stroke_Clinic/link/548aec380cf214269f1d90fc/download?_tp=eyJjb250ZXh0Ijp7ImZpcnN0UGFnZSI6InB1YmxpY2F0aW9uIiwicGFnZSI6InB1YmxpY2F0aW9uIn19, [Dostęp dn. 12-02-2024 r.]