Jabłka – właściwości zdrowotne

Nie bez powodu są ulubionym owocem wielu osób. Mamy ich w Polsce prawdziwe bogactwo i to przez cały rok, co sprawia, że mamy do nich dostęp w ich najzdrowszej formie – świeżej. Są również niezwykle różnorodne – można je spożywać samodzielnie, w deserach i w daniach wytrawnych. Co warto wiedzieć o jabłkach, zanim sięgniemy po kolejne?

Witaminy w jabłkach

Jabłka to niezwykle bogate źródło wspierających organizm witamin. Jedną z najważniejszych jest kwas askorbinowy, który odgrywa bardzo ważną funkcję we wzmacnianiu odporności. Witamina C wspiera również produkcję kolagenu, który odpowiada za elastyczność skóry, stawów oraz szczelność naczyń krwionośnych. Działa ona również jako silny przeciwutleniacz, tj. chroni komórki przed negatywnym wpływem stresu oksydacyjnego. Jabłka zawierają również witaminę A, która jest bardzo ważna dla utrzymania dobrego wzroku, procesów regeneracji skóry oraz wspomagania prawidłowego funkcjonowania błon śluzowych.

Jabłka zawierają też witaminy z grupy B, które przyczyniają się do poprawnej pracy układu nerwowego, w tym wspomagając organizm w sytuacjach stresu i nadmiernego zmęczenia. Tiamina, czyli witamina B1, wspiera metabolizm energetyczny, a ryboflawina (witamina B2) wykazuje korzystne działanie dla zdrowia skóry. Pirydoksyna (witamina B6) współdziała z magnezem we wspomaganiu pracy układu mięśniowego i nerwowego. W jabłkach znajdziemy także witaminę K, która jest istotna dla zdrowia kości.

Wartości odżywcze jabłka

Oprócz witamin, jabłka zawierają całą masę składników korzystnie wpływających na zdrowie organizmu. Jest to faktycznie jeden z najbardziej odżywczych produktów spożywczych. Na początku z pewnością warto wspomnieć o błonniku, który jest obecny zarówno w miąższu, jak i w skórce. Jego forma rozpuszczalna i nierozpuszczalna wspomaga pracę układu trawiennego, regulując procesy trawienia i zapobiegając zaparciom. Pektyny pomagają obniżyć poziom cholesterolu LDL we krwi, co sprawia, że owoc ten jest wręcz idealny dla osób z hipercholesterolemią, nadciśnieniem oraz tych, którzy chcą kompleksowo zadbać o układ sercowo-naczyniowy.

Jabłka pełne są polifenoli oraz flawonoidów – przeciwutleniaczy o działaniu oczyszczającym. Wykazują one działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, dlatego jabłko jest jednym z najzdrowszych elementów codziennej diety. Znajdziemy w nich również cenne dla nas minerały: potas, wapń, cynk i magnez.

Jabłka zawierają bardzo dużo wody, dlatego warto je jeść, jeśli nie smakuje nam czysta woda lub staramy się zwiększyć ilość przyjmowanych płynów w celu nawodnienia organizmu. Pamiętajmy przy tym, że surowe jabłko jest lepszym wyborem niż sok czy przecier, który często nie zawiera już tyle błonnika. Owoc ten warto spożywać ze skórką, ponieważ to w niej właśnie zawarta jest duża ilość składników odżywczych.

Jabłka a dieta niskokaloryczna

Chociaż jabłka, jak wszystkie owoce, zawierają cukry proste, są idealnym dodatkiem do diety niskokalorycznej. Jeden egzemplarz, w zależności od odmiany i wielkości, to ok 50-80 kcal. Dzięki dużej zawartości błonnika jest przy tym nie tylko sycące, ale doskonale się trawi. Błonnik zawarty w jabłkach wspomaga trawienie, zapobiegając zaparciom, a pektyny wspomagają stabilizowanie poziomu glukozy we krwi. Dzięki nim nie doznajemy po zjedzeniu owocu szybkiego wzrostu i spadku cukru.

Jabłka w zasadzie nie zawierają tłuszczu, a naturalna słodycz pochodzi z fruktozy, są więc idealną alternatywą dla wielu pozornie zdrowych przekąsek. Jedząc jabłko, zaspokajamy ochotę na coś słodkiego, nie nadwyrężając przy tym naszych dietetycznych postanowień.

Jabłka są bardzo łatwo dostępne przez cały rok i praktycznie w każdym sklepie, co sprawia, że komponowanie diety z jego zawartością nie powinno nastręczać zbyt wielu trudności. Możemy je jeść surowe, dodawać do nich jogurt lub wkomponować w sałatki. Jabłka są również doskonałym dodatkiem do niektórych zup (np. barszczu), gulaszy czy mięs. Doskonale smakuje z indykiem, kurczakiem lub kaczką.

Jabłka – przetwory

Przerabianie jabłek to niemalże nasz sport narodowy, jesteśmy w tym mistrzami. Przygotowanie przetworów z jabłek jest nie tylko łatwe, ale później dostarcza wielu przyjemnych doznań smakowych.

Jabłka duszone i zamykane w słoikach doskonale nadają się do ciast, w tym klasycznej szarlotki czy jabłecznika, a także placków i naleśników. Jeśli lubimy bardziej złożone smaki, możemy przygotować konfiturę z goździkami, cynamonem i skórką pomarańczy. Musy i przeciery przygotowane na świeżo to często jeden z pierwszych pokarmów dla dzieci w procesie rozszerzania diety. Z kolei kompot z jabłek to napój, który zna chyba każdy z nas z dzieciństwa. Podawany na ciepło rozgrzewał w zimie, a na zimno – chłodził i nawadniał latem.

Ciekawą propozycją przetworu z jabłek jest chutney – słodko-pikantny sos z owocu, cebuli, przypraw i octu, który wspaniale komponuje się z pieczonymi mięsami oraz deską serów.

W maszynce do suszenia grzybów lub w piekarniku można również suszyć owoce i nie inaczej jest z jabłkami. Do tego celu najlepiej nadawać się będą odmiany kwaśne i twarde, np. ligol, szara reneta czy golden delicious.

Dla dzieci słodką i zdrową przekąskę mogą stanowić domowe żelki jabłkowe. Wystarczy przygotować domowy, niesłodzony sok z jabłek i połączyć go z żelatyną. Orzeźwiająca, domowa słodycz bez grama dodanego cukru to świetny sposób na to, żeby zaspokoić chętkę dzieci na coś słodkiego, jednocześnie dostarczając im naturalnych składników odżywczych i witamin zawartych w jabłkach. Taka przekąska to zdrowsza alternatywa dla sklepowych słodyczy, która zachwyci smakiem i prostotą przygotowania.

Czy warto jeść jabłka?

Jabłka zdecydowanie warto jeść przez cały rok. Są zdrowym, uniwersalnym i bardzo łatwo dostępnym produktem spożywczym, który dostarcza wielu niezbędnych nam składników odżywczych. Dzięki niskiej kaloryczności, bogactwu błonnika oraz przeciwutleniaczy, jabłka wspierają trawienie, odporność organizmu i ogólną kondycję organizmu. Są lekkostrawne, a w formie pieczonej nadają się również dla osób stosujących tak zwane diety żołądkowe lub trzustkowe. Wspierają zdrowie serca, pomagają utrzymać zdrową i zbilansowaną dietę oraz nawadniają organizm.

Jak kupować jabłka?

Nie wszystkie odmiany mają błyszczącą i gładką skórkę – niektóre są chropowate, inne matowe. Nie oznacza to, że jabłka są zepsute w jakikolwiek sposób, po prostu różnią się między sobą. Jeśli widzimy, że jabłka pokryte są woskiem, nie musi to również oznaczać, że były sztucznie woskowane. Jabłka, które długo leżą lub wiszą na drzewach, wytwarzają kutykulę – nabłonek, który chroni owoc przed odparowaniem wilgoci ze skórki, promieniowaniem UV oraz uszkodzeniami mechanicznymi. Jest to ich naturalny mechanizm obronny, podobny jak w przypadku ludzkiej skóry, szczególnie skóry twarzy. Jeśli chcemy się go pozbyć, wystarczy jabłko w domu przelać wrzątkiem i zdrapać wosk nożykiem lub przemyć octem. Od spożycia naturalnej kutykuli nic się nam jednak nie stanie. Wosk naturalny od sztucznego można odróżnić m.in. tym, że ten nakładany już po zbiorach przez człowieka trudno jest usunąć, jest również dużo bardziej błyszczący. Warto jednak pamiętać, aby jabłko kupione w sklepie dokładnie umyć przed zjedzeniem. Zapobiegnie to zakażeniu bakteriami pochodzącymi z ziemi, zwierząt czy od człowieka, które wcześniej trzymał je w ręce i mógł przenieść w ten sposób na owoc.