Naturalne farbowanie jajek na Wielkanoc – jak to zrobić bez sztucznych barwników?
Malowanie jajek to jedna z najpiękniejszych polskich tradycji, która łączy pokolenia. Naturalne barwniki, takie jak przyprawy czy inne produkty spożywcze, często mamy w swojej kuchni. Jakie są zalety takiego sposobu barwienia jajek? Po pierwsze, jajka zyskają wyjątkowe, naturalne kolory. Po drugie, unikniemy przenikania sztucznych substancji do ich wnętrza. Czasami skorupka jajka pęka podczas gotowania w barwniku, co może sprawić, że sztuczne pigmenty przedostaną się do środka i delikatnie zmienią smak jajka. Przy okazji polecamy uwadze nasz artykuł:Czy jajka są zdrowe?
Czym się różni pisanka od kraszanki?
Często używamy zamiennie sformułowania pisanka i kraszanka – ale czy faktycznie oznaczają to samo? Narodowe Centrum Kultury podaje, że pisanki to jajka malowane, na których znajdują się ozdobne elementy. Natomiast kraszankami określamy, jajka tylko barwione.
Naturalne metody farbowania jajek – przy użyciu produktów spożywczych
Na czym polega naturalne farbowanie jajek? Piękny kolor skorupki możemy uzyskać bez chemii, dzięki naturalnym barwnikom, które zwykle mamy w domu, na przykład:
- łupiny cebuli – nadają jajkom różne odcienie brązu;
- świeże buraki – odpowiadają za subtelny róż na skorupce;
- kurkuma lub curry – sprawiają, że jajko przybiera żółty kolor;
- susz z hibiskusa – delikatnie barwi na fioletowo;
- czerwona kapusta – nada jajku niebieskiego koloru.
Taka forma zdobienia jajek jest bardziej czasochłonna niż skorzystanie z chemicznego barwnika. Uważamy jednak, że zdrowa Wielkanoc jest tego warta.
Domowe sposoby na farbowanie jajek – przez gotowanie lub moczenie
Jajka można zabarwić na dwa sposoby. Pierwszy daje stosunkowo szybkie efekty, a drugi wymaga nieco więcej cierpliwości:
- na ciepło – surowe jajka wkładamy do zimnej wody z dodatkiem barwiącym i gotujemy przez około 10-15 minut. Ciepła woda ogrzewa skorupkę, przez co barwnik łatwiej wnika w jej strukturę.
- na zimno – zagotowujemy wodę z dodatkami barwiącymi i wyłączamy gaz. Następnie wkładamy do niej ugotowane wcześniej jajka i pozostawiamy je do całkowitego wystudzenia wody. Im dłużej jajka będą przebywać w kąpieli, tym kolor będzie intensywniejszy.
Natomiast wydmuszki barwi się wyłącznie w zimnym barwniku. Przed włożeniem do niego skorupki należy zalepić jej dziurki woskiem.
Jak przygotować jajka do barwienia – aby ładniej się pofarbowały?
Jajka przed barwieniem należy umyć i usunąć z ich powierzchni ewentualne zanieczyszczenia. Następnie skorupki przetrzyjmy wacikiem nasączonym octem. Dzięki temu barwnik lepiej rozłoży się na powierzchni jajka. Wystudzone i pofarbowane jajka można natłuścić olejem, dzięki temu będą pięknie błyszczeć.
Jak farbować jajka w cebuli?
Do rondla włóżmy łupiny cebul – im więcej, tym lepiej. Całość zalejmy wodą i zagotujmy. Następnie zmniejszmy gaz i ostrożnie włóżmy do wywaru jajka. Gotujmy je przez około 10 do 15 minut. Dla lepszej głębi koloru można jajka pozostawić w wodzie do całkowitego wystudzenia.
Jak farbować jajka kurkumą?
Do rondla wlejmy wodę i wsypmy kurkumę lub curry – im więcej dodamy, tym intensywniejszy będzie kolor skorupki. Zagotujmy wodę, zmniejsz gaz i dodajmy jajka. Po kwadransie skorupka jajek powinna przybrać żółtą barwę.
Farbowanie jajek w kapuście czerwonej
Ubierzmy lateksowe rękawiczki, aby nie poplamić sobie skóry dłoni. Następnie poszatkujmy pół główki czerwonej kapusty. Po czym przełóżmy ją do garnka i zalejmy litrem wrzątku. Przykryjmy garnek pokrywką i gotujmy przez 30 minut. Następnie przecedźmy szkarłatny wywar, dodajmy do niego 2 łyżki soli oraz białego octu spirytusowego. Dokładnie wymieszajmy, aby składniki się połączyły. W następnym kroku włóżmy do barwnika wcześniej ugotowane jajka. Co jakiś czas sprawdzajmy stan ich zabarwienia. Intensywny niebieski kolor wymaga pozostawienia jajek na całą noc w wywarze.
Jak farbować jajka burakami?
Ponownie zakładamy rękawiczki, aby nie pobrudzić dłoni. Do farbowania jajek potrzebujemy jednej szklanki drobno startych buraków i litra wody. Mieszankę należy zagotować, a następnie dodać trzy łyżki soli oraz białego octu spirytusowego. Po zagotowaniu wyłączamy gaz i wkładamy do wywaru ugotowane na twardo jajka, pozostawiając je do leżakowania. Im dłużej pozostaną w barwniku, tym intensywniejszy będzie ich kolor.
Farbowanie jajek w hibiskusie
Kolejną godną uwagi metodą jest farbowanie jajek w herbacie. Do rondla wsypujemy 90 gramów suszu z hibiskusa, 2 łyżki białego octu spirytusowego i zalewamy wrzątkiem. Przykrywamy i odstawiamy całość do zaparzenia na 20 minut. Następnie do wywaru wkładamy ugotowane na tardo jajka, tak aby były dokładnie zanurzone. Po 30 minutach barwienia skorupka powinna nabrać fioletowego odcienia.
Naturalne farbowanie jajek wielkanocnych – podsumowanie
Farbowanie jajek na niebiesko, fioletowo czy różowo, nie jest trudne. Wystarczy odrobina zaangażowania i dobrej organizacji. Przy okazji nasze dzieci czy wnuki mogą poznać naturalne sposoby na zdobienie wielkanocnych jajek. Może to być również doskonała okazja do wspólnych rozmów i pielęgnowania rodzinnych tradycji. Dlatego zachęcamy, aby włączyć do przepisów na święta wielkanocne nie tylko pyszne, ale i zdrowe receptury.
Źródła:
„Pisanki i kraszanki”, Narodowe Centrum Edukacji, https://nck.pl/projekty-kulturalne/projekty/ojczysty-dodaj-do-ulubionych/ciekawostki-jezykowe/PISANKI_i_KRASZANKI, Dostęp dn. 14-03-2025 r.
Jako copywriter specjalizuję się w popularyzacji wiedzy o profilaktyce zdrowia, chorobach, metodach leczenia i fitoterapii. Od lat zgłębiam właściwości ziół i ich praktyczne zastosowanie. Tworzę także treści o pielęgnacji dzieci i dorosłych, opierając się na publikacjach naukowych oraz sprawdzonych źródłach. Moim celem jest przekazywanie rzetelnych informacji w przystępny sposób, by wspierać Czytelników w świadomym dbaniu o zdrowie.
