Bóle napięciowe głowy – jaka jest ich przyczyna i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

Jest to najczęściej występujący rodzaj bólu głowy. Z reguły nie zwiastuje dużych problemów zdrowotnych, jednak może skutecznie utrudnić codzienne funkcjonowanie. Z czego wynikają bóle napięciowe głowy i jak sobie z nimi radzić na co dzień? Kiedy należy udać się z nimi do lekarza?

Ból napięciowy głowy

Nazwa „ciśnieniowy ból głowy” jest określeniem potocznym, trafnie jednak opisuje to, z czym mierzą się osoby go doświadczające. Poczucie rosnącego ciśnienia w głowie, przy wrażeniu, że ktoś nakłada nam na nią ciasną opaskę to najbardziej oczywisty objaw tej dolegliwości. Na szczęście u większości osób pojawiają się one sporadycznie – dwa lub trzy razy w miesiącu. O przewlekłych napięciowych bólach głowy można mówić, jeśli ich częstotliwość przekracza 15 dni w miesiącu. Częściej z ich powodu cierpią kobiety niż mężczyźni, ze względu na gospodarkę hormonalną.

Inne objawy napięciowego bólu głowy obejmują tkliwość skóry w okolicach czoła i na skórze głowy oraz ból określany mianem „tępego”. W rzadkich przypadkach ból może być tak silny, że wywołuje wymioty, nudności oraz nadwrażliwość na światło i hałas. Te ostatnie symptomy są jednak częściej spotykane u osób doświadczających migreny.

Bóle napięciowe głowy

Najczęściej raportowanymi czynnikami powodującymi bóle napięciowe głowy są żywność, niektóre czynności dnia codziennego oraz stres. Długotrwałe wpatrywanie się w monitory ekranowe również są wśród nich wymieniane. Ponadto, wyróżnić można:

• używki: papierosy, alkohol, kofeina, cukier
• przejściowe schorzenia: grypa, przeziębienie, zapalenie zatok, suchość oczu
• tryb życia: przemęczenie, brak snu, pomijanie posiłków, niewystarczająca ilość spożywanej wody, przepracowanie

W bardzo rzadkich przypadkach ciśnieniowy ból głowy może mieć dużo poważniejsze przyczyny, takie jak na przykład guz mózgu, tętniak tętnicy mózgowej czy udar. Zdarza się to jednak kiedy silnemu bólowi towarzyszą na przykład gorączka, utrata równowagi czy niewyraźna mowa.

Ciśnieniowy ból głowy – co pomaga?

Leczenie napięciowego bólu głowy z początku obejmuje opiekę domową i kilka prostych czynności, które mogą okazać się skuteczne. Warto zacząć od spożywania większej ilości wody. Często nie zdajemy sobie sprawy z tego, że nasze bóle głowy wynikają z odwodnienia, nawet jeśli nie odczuwamy go jako silne. Ograniczenie spożycia cukru będzie miało dobry wpływ nie tylko na wyrzuty insuliny, ale też na kondycję głowy. Zbyt wysoki poziom glukozy we krwi jest szkodliwy dla układu naczyniowego, w tym dla tętnic mózgowych. Przy braku kolejnej „dawki” cukru, zaczyna się odczuwać silne bóle, które ustępują po podaniu jego następnej porcji. Przypomina to objawy po odstawieniu używek. Dlatego lepiej ograniczyć spożycie cukrów prostych, w szczególności słodyczy, aby na dobre pozbyć się tego problemu.

Zbyt duże spożycie żywności przetworzonej powoduje nieraz ciśnieniowe bóle głowy z powodu zawartości składników konserwujących. O ile pewna ich ilość jest niezbędna, aby zapobiegać zepsuciu produktu (np. wędlin czy serów), o tyle w wielu produktach czy daniach gotowych ich ilość jest zupełnie nielogiczna. Dlatego należy czytać składy i wybierać tę żywność, która wprowadza do organizmu przede wszystkim witaminy, minerały i wartościowe kalorie.

Jeżeli przyczyną napięciowego bólu głowy jest stres i przemęczenie, można zastosować najlepsze dla siebie techniki relaksacyjne. Dla jednych będzie to sport, a dla innych medytacje. O ile w pracy często nie ma możliwości rezygnacji z monitorów ekranowych, w czasie wolnym w domu już można spróbować. Polega to na oglądaniu telewizji co drugi lub trzeci dzień zamiast codzienne aż do samego snu.

Napięciowe bóle głowy – leczenie farmakologiczne

Jeżeli domowe sposoby na napięciowe bóle głowy zawiodą, można sięgnąć po leki przeciwbólowe, na przykład z paracetamolem, kwasem acetylosalicylowym czy naproksenem w niskiej dawce. Nie należy jednak stosować ich za często i za wiele, ponieważ organizm może za bardzo się do nich przyzwyczaić. Spowoduje to reakcję podobną do odstawienia cukru i innych używek, a więc bóle będą występowały częściej.

Jeśli leki bez recepty ani domowe sposoby nie pomagają w ogóle, lekarz może zalecić środki dostępne z przepisu. Zdarza się to przy bardzo silnych, przewlekłych bólach głowy. Mogą to być preparaty na przykład z indometacyną, a w ostateczności opiaty (np. morfina, kodeina, papaweryna). Jednak bierze się je pod uwagę w ostatniej kolejności, ponieważ są silnie uzależniające.

Niekiedy może być również zasadne przepisanie pacjentowi leków przeciwdepresyjnych, nawet jeśli nie jest on na nią diagnozowany. Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) to leki blokujące reabsorpcję serotoniny w neuronach, przez co zwiększa się jej ilość w szczelinie synaptycznej (elemencie komunikacji między błonami synaps chemicznych). Zaleca się jednak ich stosowanie w przewlekłej postaci napięciowych bóli głowy, gdy inne – domowe i farmakologiczne środki nie zdają egzaminu na dłuższą metę.

Bóle głowy napięciowe a migrena. Jak rozpoznać?

Napięciowy ból głowy i migrena to dwa najczęściej występujące rodzaje bólów głowy. Ich rozpoznanie znacznie ułatwia leczenie i pomaga we właściwej diagnozie. Pomóc może prowadzenie dzienniczka dolegliwości bólowych, w którym zawiera się informacje o specyficznych i subiektywnych odczuciach podczas ich występowania.

Migrena charakteryzowana jest przez:

• ognisko: najczęściej jedna strona, w okolicy czoła, oczodołu lub skroni,
• odczucie: pulsowanie, rozsadzanie głowy od środka, szczególnie w nasilonym bólu,
• dodatkowe objawy: mdłości, wymioty, problemy żołądkowe, światłowstręt, nadwrażliwość na hałas,
• czynniki genetyczne: migrena jest często dziedziczona po mamie,
• leczenie farmakologiczne: wdrażane w odpowiednim momencie, aby nie dopuścić do nasilenia bólu.

Napięciowy ból głowy to najczęściej:

• ognisko: okolice karku, płat ciemieniowy, czołowy, ból rozłożony równomiernie na obie strony,
• odczucie: ból tępy, brak pulsowania, uciskanie, rozproszenie bólu,
• dodatkowe objawy: raczej rzadkie, czasem światłowstręt i nadwrażliwość na hałas,
• leczenie farmakologiczne: wdrażane wtedy, gdy domowe sposoby oraz relaksacja nie działają.

Ciśnienie atmosferyczne a ból głowy

Wbrew swojej potocznej nazwie, ciśnieniowy ból głowy nie wynika ze zmiennego ciśnienia atmosferycznego. Meteopaci cierpią na tak zwany ból głowy na zmianę pogody, to jest ból mający swoją genezę w warunkach atmosferycznych. Przyczyn może być kilka, jednak sprowadzają się one do jednego: zmiany ciśnienia na zewnątrz powodują zmiany ciśnienia wewnątrz, to jest w zatokach czy w układzie naczyniowym. Ból głowy na zmianę pogody może również powodować zmieniająca się wilgotność powietrza. To właśnie z powodu tego specyficznego bólu głowy osoby te nazywane są meteopatami.

• leki na ból głowy • ibuprom tabletki • excedrin migrastop • migea • nurofen forte