Ból pleców u dziecka – przyczyny, objawy i kiedy iść do lekarza?
Bólu pleców u dziecka nigdy nie należy lekceważyć. To poważny sygnał, który powinien nas skłonić do wizyty u lekarza. Dzięki temu zostanie rozpoznane źródło bólu, postawiona diagnoza i w razie potrzeby wprowadzone leczenie.
Ból pleców u dzieci – przyczyny
Nie ulega wątpliwości, że ból kręgosłupa u dzieci jest rzadszym zjawiskiem niż u dorosłych pacjentów. Może mieć różne nasilenie, lokalizację czy objawiać się po wysiłku fizycznym. Jest to zjawisko subiektywne, które może mieć różne przyczyny. Ewa Tuszkiewicz-Misztal, prof. dr hab. n. med. z Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, zauważa, że najczęściej ból pleców u dzieci jest spowodowany przez:
| Przyczyna | Opis |
|---|---|
| Hiperlordoza | Nadmierne wygięcie kręgosłupa lędźwiowego do przodu. |
| Hiperkifoza | Nadmierne zaokrąglenie górnej części pleców, tzw. okrągłe plecy. |
| Skolioza | Boczne skrzywienie kręgosłupa. |
| Urazy | Powstałe w wyniku aktywności fizycznej lub zabawy. |
| Przeciążenia | Wywołane np. noszeniem zbyt ciężkiego plecaka z książkami i przyborami szkolnymi. |
| Nieprawidłowości kręgosłupa | Nieprawidłowości w obrębie kręgów i krążków międzykręgowych, tzw. dysków. |
| Guz kręgosłupa | W większości przypadków ma łagodny przebieg. |
| Nadmierne napięcie mięśniowe | Może być spowodowane stresem i wywołać ból oraz sztywność pleców. |
| Smartfonowa szyja | Siedzący tryb życia oraz częste pochylanie się nad ekranem telefonu mogą prowadzić do zespołu dolegliwości bólowych w okolicy szyi i barków. |
Bóle pleców mogą też mieć podłoże reumatologiczne, np. młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów.
Ból kręgosłupa u dziecka – co powinno wzbudzić naszą czujność?
Jeśli poza samym bólem pleców dziecko zgłosi któryś z poniższych objawów, należy natychmiast udać się do lekarza:
- ból głowy
- zaburzenie równowagi
- utrata wagi
- ogólne osłabienie
- złe samopoczucie
- silne pocenie.
Bóle pleców u dzieci – do jakiego lekarza się udać?
Rolą rodzica i opiekunów jest dbanie o prawidłowy rozwój dziecka. Dlatego w sytuacji, gdy latorośl zgłasza ból kręgosłupa, bądźmy czujni. W pierwszej kolejności sprawdźmy, czy plecak nie przekracza 15% wagi dziecka. Zapytajmy, czy latorośl nie uległa kontuzji lub silnemu stresowi. Jeśli dziecko jest małe lub ból pleców przerywa mu sen, należy pilnie udać się do pediatry lub lekarza rodzinnego. W przypadku wady postawy skorzystajmy z pomocy ortopedy. Lekarz na podstawie badania i wywiadu lekarskiego może również zalecić fizjoterapię lub konsultację neurologiczną.
Ból pleców u dziecka – jakie badania wykonać?
Lekarz podczas wizyty może zlecić badania obrazowe, aby ocenić stan kręgosłupa, np.:
- RTG kręgosłupa
- rezonans magnetyczny (MRI)
- lub tomografię komputerową (TK)
W przypadku podejrzenia infekcji, stanu zapalnego lub innego schorzenia wymagane są też:
- badanie krwi – CRP i OB
- elektromiografia (EMG)
- USG jamy brzusznej lub miednicy.
Bóle kręgosłupa lędźwiowego u dzieci
Autorzy pracy poglądowej Bóle kręgosłupa w wieku dziecięcym – kolejne wyzwanie dla współczesnej medycyny zauważają, że „na okresowe bóle odcinka krzyżowo-lędźwiowego uskarża się około 10% dzieci w wieku szkolnym. Jednakże tylko niewielka część młodych pacjentów cierpiących na bóle kręgosłupa szuka pomocy, a potrzebę wizyty u lekarza zgłosiło, w badaniach Viry i wsp. 18,7% ankietowanych”. W tej sytuacji rodzic lub opiekun powinien udać się z dzieckiem do lekarza. Dzięki temu zostanie postawiona diagnoza i wprowadzone odpowiednie leczenie.
Bóle pleców u dziecka – leczenie
Lekarz może przepisać młodemu pacjentowi leki przeciwbólowe lub przeciwzapalne. Zwykle jednak ordynowane są:
- fizjoterapia
- ćwiczenia
- terapia manualna
- samokontrola postawy
- aktywność fizyczna dostosowana do potrzeb i możliwości pacjenta.
W zależności od przypadku dobierany jest sposób leczenia i jego intensywność.
Ból kręgosłupa u dzieci i młodzieży – profilaktyka
W myśl zasady „lepiej zapobiegać niż leczyć” warto już dziś zadbać o zdrowie kręgosłupa dzieci. Działania prewencyjne powinny koncentrować się na:
- utrzymywaniu prawidłowej postawy ciała,
- wzmacnianiu mięśni poprzez ćwiczenia lub inną aktywność fizyczną,
- ergonomii biurka i krzesła do nauki,
- spaniu na twardym materacu z małą poduszką pod głową.
Dzięki odpowiedniej profilaktyce dzieci mają szansę uniknąć bólu pleców nasilającego się podczas siedzenia lub innych problemów z kręgosłupem w dorosłym życiu.
Podsumowanie
Bóle kręgosłupa u dzieci i młodzieży to sygnał, którego nie wolno lekceważyć. Mogą wynikać z przeciążeń, wad postawy, a nawet poważniejszych schorzeń. Wczesna diagnostyka i odpowiednie leczenie pomagają zapobiec długofalowym problemom zdrowotnym. Kluczowa jest tu czujność rodziców i skuteczna profilaktyka – obejmująca aktywność fizyczną, ergonomiczne warunki nauki oraz kontrolę masy plecaka. Regularna obserwacja i szybka reakcja to inwestycja w zdrowy rozwój dziecka.
Źródła:
D. Sienkiewicz, W. Kułak, E. Gościk, „Bóle kręgosłupa w wieku dziecięcym – kolejne wyzwanie dla współczesnej medycyny”, Neurologia dziecięca, https://neurologia-dziecieca.pl/neurologia_41-129-133.pdf, dostęp dn. 04.11.2025 r.
E. Tuszkiewicz-Misztal, „Ból pleców u dziecka”, Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/pacjent/objawy/140028,bol-plecow-u-dziecka, dostęp dn. 04.11.2025 r.
„Stres a ból kręgosłupa: jak napięcie emocjonalne wpływa na kondycję pleców?”, Medycyna Kręgosłupa, https://medycynakregoslupa.pl/bol-kregoslupa-a-stres/, dostęp dn. 04.11.2025 r.
Ten tekst został napisany w celu informacyjnym i nie zastępuje konsultacji z lekarzem.
Jako copywriter specjalizuję się w popularyzacji wiedzy o profilaktyce zdrowia, chorobach, metodach leczenia i fitoterapii. Od lat zgłębiam właściwości ziół i ich praktyczne zastosowanie. Tworzę również treści o pielęgnacji dzieci i dorosłych, opierając się na publikacjach naukowych oraz sprawdzonych źródłach. Jestem autorką poradnika „Bez marnowania. Kuchnia zero waste”, w którym promuję świadome podejście do odżywiania i codziennych wyborów. Moim celem jest przekazywanie rzetelnych informacji w przystępny sposób, by wspierać Czytelników w świadomym dbaniu o zdrowie.
