Referencyjna wartość spożywcza – dlaczego warto się z nią zaznajomić? Co oznacza RWS?

Kupując niektóre produkty spożywcze oraz suplementy i czytając składy można natknąć się na wartości procentowe danych składników witaminowych, mineralnych i odżywczych. Obok znajduje się skrót RWS. Czym są referencyjne wartości spożywcze i czego możemy się z nich dowiedzieć?

RWS – referencyjna wartość spożycia

Jest to nic innego jak ilość składników odżywczych, które każdy przeciętny człowiek powinien spożywać w ciągu dnia. Mogą to być składniki pokarmowe, jak węglowodany (w tym cukry), tłuszcze (w tym nasycone), białka i kalorie, jak i witaminy, minerały i pierwiastki śladowe. Zadaniem RWS jest wskazanie konsumentowi, w jakim stopniu dany produkt spożywczy czy suplement jest w stanie zapewnić jego organizmowi odżywienie. Jest to bardzo pomocna informacja w planowaniu zdrowej i zbilansowanej diety. Pomaga uzupełnić dietę w pewne składniki, których może nam brakować, ale może też być przydatna w unikaniu przedawkowania innych.

RWS w suplementach

Suplementy diety najczęściej posiadają informację na opakowaniu lub w ulotce dotyczącą procentowego zapotrzebowania organizmu w witaminy i minerały, a także w jakim stopniu ich produkt jest w stanie mu to zapewnić. Jest to regulowane prawnie – suplementy diety należą do kategorii produktów żywnościowych, a nie leków, dlatego w ten sam sposób muszą być przedstawiane ich parametry. Suplementy diety nie mają leczyć schorzeń, a uzupełniać braki spowodowane przez nieodpowiednią dietę lub określone stany organizmu (np. zmęczenie lub stres, wytężona praca umysłowa i fizyczna).

Dlaczego niektóre składniki nie są zaopatrywane w RWS? Teoretycznie nie wszystkie z nich są uznawane za absolutnie niezbędne, chociaż wiadomo już, że są one bardzo pomocne. Takim przykładem są kwasy DHA. Często nie znajdziemy na opakowaniach suplementów informacji o procentowym ich udziale w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu, jednak ich znaczenie dla niego jest bardzo duże, a działanie – udowodnione.

Referencyjne wartości spożycia w lekach

Referencyjnej wartości spożywczej nie znajdziemy w informacjach o lekach. Są to produkty o udowodnionym działaniu w określonej dawce i zalecane są (lub przepisywane w przypadku leków na receptę) w celu wyleczenia konkretnego schorzenia. Mogą to być na przykład witaminy z grupy B, gdy badania wykazały niedobór wpływający negatywnie na zdrowie i powodujący zaburzenia pracy organizmu lub magnez w przypadku tężyczki.

Referencyjna wartość spożycia dla przeciętnej osoby dorosłej

RWS określana jest jako średnie zapotrzebowanie na składniki odżywcze. Oznacza to, że ma ono odniesienie do osoby dorosłej zdrowej, której dieta jest w stanie przynajmniej w większości zapewnić te składniki. W przypadku chorób, stresu i zmęczenia będzie się ono różniło. Na przykład dzienne zapotrzebowanie na witaminę C określono na 80 mg. Ale w infekcji lub w okresie wzmożonej zachorowalności będzie ono znacząco wyższe. Niedobory magnezu zdarzają się równie często, nie wspominając o wahaniach zapotrzebowania w populacji na witaminę D.

Składy produktów żywnościowych i suplementów również należy umieć czytać. To, że jakiś produkt ma ilość danego składnika odpowiadający 500% RWS nie znaczy, że tyle samo się go wchłonie. Różne sole danego minerału czy też formy witamin inaczej są przyswajane. Na ten proces ma również wpływ na przykład kofeina czy to jak łączymy suplementy ze sobą.

Jakie składniki mają najczęściej umieszczoną referencyjną wartość spożywczą na opakowaniu produktu żywnościowego lub suplementu?

• Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach: A, D, E i K.
• Witaminy rozpuszczalne w wodzie: B1, B2, B3, B5, B6, B7, B9, B12, C.
• Minerały: chlor, chrom, jod, fluor, mangan, miedź, selen, potas, wapń, fosfor, magnez, żelazo, cynk, molibden.
• Składniki odżywcze: wartość kaloryczna, tłuszcz, kwasy tłuszczowe nasycone, węglowodany, cukry, białko i sól.

Nie ma obowiązku, chociaż wielu producentów to robi, dodawać informacji o ilości błonnika, nienasyconych kwasów tłuszczowych, skrobi, innych niż wymienione wyżej witamin i minerałów.