Higromycyna A – czy okaże się przełomem w walce z boreliozą?

Choć pogoda nie zawsze nas rozpieszcza, wycieczki do lasu, wędrówki po łące i spacery po parku wciąż należą do ulubionych sposobów spędzania wolnego czasu. I słusznie, bo wypoczynek na świeżym powietrzu świetnie mobilizuje układ odpornościowy, pozwala cieszyć się świeżym powietrzem i oderwać na chwilę od komputera oraz telefonu. Jednak wiąże się to również z ryzykiem zakażenia borrelią, bakterią rozprowadzaną przez kleszcze. Najnowsze doniesienia dotyczące leczenia boreliozy mówią, że dawno zapomniany antybiotyk, Higromycyna A może okazać się tym lekiem, którego wielu z nas brakowało.

Leczenie boreliozy antybiotykiem

Stosowanie antybiotyku u osób z rozpoznaną boreliozą jest typową praktyką i najlepiej, aby była wdrożona jak najszybciej po diagnozie. U osób, które stwierdziły u siebie

1. obecność kleszcza oraz

2. wystąpienie rumienia w ciągu kilku tygodni po usunięciu kleszcza

automatycznie wprowadza się stosowanie dostępnych obecnie na rynku antybiotyków. U znacznej większości pacjentów terapia jest skuteczna. Jednak nawet do 20% z nich może z czasem ponownie skarżyć się na objawy obejmujące nadmierne zmęczenie, bóle mięśni i stawów, problemy ze strony układu neurologicznego i sercowo-naczyniowego.

Niestety, antybiotyki obecnie stosowane w leczeniu boreliozy nie pozostają bez wpływu na mikrobiom człowieka. Antybiotyk przyjmuje się nawet przez kilka tygodni z rzędu, co sprawia, że organizm jest niemal całkowicie wyjałowiony, a więc podatny na infekcje wirusowe. Uszkodzony mikrobiom może również odpowiadać za sytuację, w której pacjent jest bardziej podatny na nawrót objawów chorobowych. To sprawia, że antybiotykoterapia w przypadku boreliozy, choć potrzebna, wywoływać u wielu może również działania niepożądane. Z tego też powodu coraz więcej ludzi kieruje swoją uwagę ku alternatywnym, nieudowodnionym metodom leczenia boreliozy.

Nowoczesne metody leczenia boreliozy

Antybiotyki typowo stosowane na boreliozę mają z reguły szerokie spektrum działania. W tym można upatrywać jedną z przyczyn, dlaczego u niektórych ta terapia może być nieskuteczna – borrelia staje się oporna na antybiotyk. Tymczasem naukowcy właśnie zidentyfikowali lek, który nie dość, że wykazuje działanie wobec mniejszej liczby patogenów, to jeszcze jest „łagodny” dla mikrobiomu jelitowego człowieka. Cechuje je również mniejsze ryzyko wystąpienia bakterii odpornych na działanie antybiotyków.

Naukowcy natrafili ostatnio na związek naturalnie występujący w glebie, zidentyfikowany najpierw w latach 50tych XX wieku. Paradoksalnie, nie był on stosowany powszechnie jako antybiotyk właśnie z powodu niewielkiej liczby bakterii, na które działał. Chodzi o higromycynę A, która nie jest specjalnie skuteczna wobec wielu powszechnie występujących bakterii, ale działa wyjątkowo skutecznie wobec krętek, w tym właśnie B.burgdorferi.

Badania na jej skuteczność przeprowadzone zostały na myszach zarażonych boreliozą. Antybiotyk ten nie tylko pozbył się bakterii z organizmów gryzoni, ale w znacznie mniejszym stopniu naruszał ich mikrobiom. Co istotne, część myszy otrzymała leczenie za pomocą zastrzyku, podczas gdy inne – z przynętą. W obu przypadkach higromycyna A była skuteczna.

Jak wyleczyć boreliozę?

Te doniesienia dają nadzieję nie tylko na stworzenie nowoczesnego, wysoce ukierunkowanego leczenia boreliozy, na którą co roku zapada bardzo dużo ludzi, ale również na wyeliminowanie tej bakterii ze środowiska. Kleszcze bytować mogą na wielu nosicielach, w tym zwierzynie dzikiej i ptakach, zanim przyczepią się do skóry człowieka. W ten sposób jeden kleszcz może roznosić bakterię do momentu, w którym zostanie zutylizowany.

Zanim higromycyna A będzie mogła być szeroko stosowana w leczeniu boreliozy potrzebne będą dalsze badania, w tym zapewne badania na ludziach. Trzeba będzie określić jej skuteczność w odniesieniu do czasu od zakażenia, ewentualne działania niepożądane i optymalne dawkowanie. Jednak te doniesienia pozwalają z nadzieją patrzeć na przyszłość terapii przeciw nie tylko boreliozie, ale również innych, trudnych w leczeniu infekcji bakteryjnych.

Nadal również trwają badania nad szczepionką przeciw boreliozie. W przeszłości mieliśmy do czynienia z jedną z nich, jednak została ona wycofana z rynku ze względu na wątpliwości co do jej skuteczności oraz działań niepożądanych. Obecnie lekarze zalecają, aby szczepić się przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu, a także stosować środek przeciw kleszczom, jeśli spędza się czas na zalesionym terenie. Dotyczy to również zwierząt.