Nauka języków obcych – jak może wspomóc pracę naszego mózgu?

Języków obcych uczymy się z różnych powodów. Uczniowie mają do wypełnienia obowiązek szkolny, natomiast studenci uczą się języków obcych, by móc znaleźć lepszą pracę i by podróżować. Osoby starsze robią to w ramach ćwiczeń umysłu i procesu poznawania nowych osób. Czy jednak nauka języków ma jakiekolwiek znaczenie zdrowotne dla naszego organizmu, szczególnie mózgu? Okazuje się, że tak.

Co daje nauka języków obcych?

Na pozytywny wpływ języków obcych jak najbardziej są dowody naukowe. Okazuje się, że jest to prosty, stosunkowo niedrogi (w przypadku darmowych kursów i aplikacji) sposób na zwiększenie swoich umiejętności intelektualnych, a języki same w sobie otwierają umysł na różnorodne kultury i spojrzenia na świat.

U dzieci i młodzieży, w tym studentów, czynna nauka języków wpływa pozytywnie na wyniki nauki w innych dziedzinach. Wynika to z faktu, że ucząc się języka, zwiększamy swoje umiejętności w zakresie pisania, czytania i słuchania ze zrozumieniem, a te są przydatne w wielu innych przedmiotach, jak przyroda, historia czy geografia, ale i w przedmiotach ścisłych.

Jako że nauka, nawet metodą konwersacyjną, języków obcych wymaga uruchomienia procesów zapamiętywania, nie dziwi fakt, że ucząc się języka innego niż ojczysty, lepiej zapamiętujemy fakty i zdarzenia z naszego otoczenia oraz materiałów edukacyjnych.

Korzyści płynące z nauki języków obcych dla uczniów i studentów

Wpływ nauki języków na młody umysł i mózg jest nie do przecenienia, zarówno pod względem poznawczym, jak i społecznym. Nie dziwne więc, że uczniowie starszych klas szkół podstawowych mają przynajmniej 3 godziny lekcyjne języka obcego w tygodniu, a lektoraty językowe są obowiązkowe również na studiach.

Nauka języka angielskiego może mieć znaczący wpływ na rozwijanie zdolności poznawczych u dziecka, przede wszystkim umiejętności rozwiązywania problemów, wielozadaniowości oraz pamięci. Nauka języka w sposób ciekawy wspomaga skupienie uwagi. Wykazano również, że nauka języka rozwija u dziecka i młodego dorosłego zdolność słuchania ze zrozumieniem i komunikowania się również w języku ojczystym.

Ucząc się języka obcego, jakiegokolwiek, istotnie zwiększa się wiedza dzieci i młodzieży o otaczającym je świecie oraz innych kulturach. Poznając słownictwo nieuchronnie uczymy się takich jej elementów, jak kuchnia narodowa, tradycje oraz historia. Tym samym uczymy się nie tylko samego języka, ale i geografii, historii oraz realioznawstwa.

Wykazano również, że nauka języka obcego może mieć niebagatelny wpływ na rozwinięcie u dziecka pewności siebie i zdolności psychospołecznych. Potrafiąc komunikować swoje odczucia i potrzeby w obcym języku wiele dzieci zaczyna również czuć dumę z własnych osiągnięć i możliwości.

Co daje nauka języka obcego osobom starszym?

Nauka języków obcych może przynieść wiele korzyści zdrowotnych, zarówno w zakresie zdrowia fizycznego, jak i psychicznego osobom starszym.

Badania dotychczas wykonane wykazały, że nauka nowego języka może pomóc opóźnić pogorszenie funkcji poznawczych związanych z wiekiem. Do funkcji tych należą pamięć, szybkość przetwarzania informacji oraz uważność. Jako że nauka języka obcego wymaga od ucznia, niezależnie od wieku, zaangażowania wielu różnych obszarów mózgu, proces ten pomaga również zmniejszyć ryzyko wystąpienia demencji.

Co więcej, nauka języka obcego może prowadzić do wzrostu istoty szarej w tych obszarach mózgu, które są odpowiedzialne za nabywanie funkcji językowych, a to pomaga zrekompensować proces zmniejszania się masy mózgu.

Ciekawostką jest również fakt, że nauka języka pomaga zmniejszyć objawy lub obniżyć ryzyko wystąpienia poczucia osamotnienia społecznego czy depresji u osób starszych. Nauka języka sprzyja rozumieniu i docenieniu wielu różnych kultur, w tym poznanie osób z innych krajów i potencjalnie zawiązać znajomości, które w innym przypadku nie miałyby miejsca (np. na kursie językowym czy podczas podróży bądź wymiany językowej online).

Mózg posiada zdolność do reorganizacji i adaptacji do nowych warunków. Nauka języka obcego jako nowej umiejętności wspomaga plastyczność mózgu, co przeciwstawia się procesowi pogarszania funkcji poznawczych.

Co bardzo ważne, nigdy nie jest za późno aby zacząć uczyć się nowej formy komunikacji, słownictwa czy formułek gramatycznych.

Nauka kilku języków obcych na raz – czy jest możliwa?

Najprostsza odpowiedź brzmi: to zależy od indywidualnych predyspozycji ucznia oraz czasu, jaki może on poświęcić na naukę. Niektórzy są w stanie uczyć się kilku języków jednocześnie, podczas gdy inni nie są wstanie skupić się na więcej niż jednym. Z pewnością jednak można zwiększyć swoje szanse na poznanie dodatkowego słownictwa i reguł gramatycznych oraz tzw. języka codziennego za pomocą kilku prostych technik:

• zamiany języka docelowego niektórych, codziennie używanych, aplikacji na język obcy. Dzięki temu poznajemy nie tylko użyteczność danej aplikacji bądź urządzenia, ale i język przy okazji
• słuchając obcojęzycznych podcastów, audycji oraz programów telewizyjnych zanurzamy się nie tylko języku, ale i w kulturze, polityce i sztuce
• ulubione seriale warto również oglądać w języku docelowym, starając się nie korzystać z podpisów w języku ojczystym
• dla miłośników kulinariów przydatne będą książki kulinarne, które często zawierają nie tylko przepisy, ale i całą masę ciekawostek na temat kuchni z innego obszaru językowego
• w Internecie lub w swoim mieście można się również zapisać do grup wymiany językowej lub klubu językowego, w której praktykuje się zapoznany język.