Jak i gdzie mierzyć temperaturę u noworodka i niemowlaka?
Mierzenie temperatury u niemowlaka – kiedy je zastosować?
Rodzic lub opiekun najczęściej mierzy temperaturę u dziecka, gdy jest ono rozpalone lub ma problemy z karmieniem, bądź snem. Po termometr można również sięgnąć, gdy maluszek jest nadmiernie płaczliwy lub zachowuje się inaczej, niż zwykle. Niektóre szczepionki mogą wywołać gorączkę, w takiej sytuacji zalecana jest kontrola wysokości temperatury. W sytuacji, gdy dziecko jest chore, również należy użyć termometru, ponieważ jedno z pierwszych pytań pediatry będzie dotyczyło temperatury. Kolejnymi wskazaniami do pomiaru temperatury mogą być: wysypka, zaczerwienienie, biegunka, apatia lub płacz bez wyraźnego powodu. Gorączka bez innych objawów u dzieci również jest wskazaniem do zmierzenia temperatury i udania się do lekarza.
Mierzenie temperatury u noworodka i niemowlaka – jakiego termometru użyć?
Dla świeżo upieczonych rodziców mierzenie temperatury u noworodka może okazać się nieco stresujące. Najważniejsze, aby zachować spokój i wcześniej zakupić odpowiedni dla dziecka termometr. Pierwszych pomiarów można dokonać w formie zabawy, gdy maluszek jest zdrowy. W ten sposób nauczymy się obsługiwać sprzęt i nabierzemy doświadczenia. W chwili próby, termometr będzie na nas czekał, a my będziemy mogli sprawnie dokonać pomiaru. Pamiętajmy też, że leki na gorączkę podajemy po zmierzeniu temperatury, a nie przed. Poniżej omówiliśmy różne rodzaje termometrów dla dzieci. W wyborze odpowiedniego dla nas termometru może nam pomóc położna środowiskowa lub lekarz. Zapytajmy o ich rekomendacje lub sprawdźmy jakiego sprzętu używają.
Termometr bezdotykowy
Elektroniczne termometry są bardzo popularne wśród rodziców. Gdzie mierzyć temperaturę u niemowlaka termometrem bezdotykowym? Tego typu urządzeniem można zbadać temperaturę zarówno na czole, skroni, jak i w uchu dziecka. Niektóre z modeli mają funkcję mierzenia temperatury wody w wanience lub powietrza w dziecięcym pokoju. Można je używać od pierwszych dni życia dziecka.
Termometr doodbytniczy
Ten rodzaj termometru stosuje się zwykle u noworodków. Jego końcówka jest miękka i przed każdym zastosowaniem należy ją umyć wodą z mydłem.
Termometr paskowy na czoło
Płaskie urządzenie, które przypomina mały pasek, bardzo popularne w czasach PRL-u. Podstawą działania termometru paskowego jest ciekłokrystaliczny wskaźnik temperatury. Służy on do mierzenia temperatury na czole, zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Wystarczy pasek przyłożyć nad łuk brwiowy dziecka, przytrzymać go za końce i odczekać 15 sekund. Po tym czasie termometr paskowy zmieni kolor i można odczytać wynik badania. W sytuacji, gdy chcemy ponowić pomiar, należy odczekać kilka minut. W praktyce trudno jest utrzymać przez kilka minut termometr paskowy na skroni dziecka. Z drugiej strony „kieszonkowy” format termometru paskowego pozwala go ze sobą zabrać w podróż lub schować na wszelki wypadek do torby przy wózku.
Klasyczny szklany termometr
Kiedyś popularne były termometry rtęciowe, które za sprawą dyrektywy unijnej z 2009 roku zostały wycofane ze sprzedaży. Aktualnie dostępne są termometry bezrtęciowe z galinstanem w zbiorniku. Taki termometr należy włożyć na około 5 do 8 minut pod pachę, do jamy ustnej lub odbytnicy. Ważne, aby przed pomiarem „strzepnąć” termometrem. W tym celu należy złapać kciukiem i palcem wskazującym górną część termometru i kilka razy energicznie potrząsnąć nadgarstkiem tak, aby słupek stopu znajdował się poniżej pierwszej kreski – w zależności od producenta wskazuje ona 35 lub 36 stopni Celsjusza. Podczas mierzenia temperatury tego typu urządzeniem istotne jest, aby pacjent pozostawał we względnym bezruchu, co dla małego dziecka może okazać się nie lada wyzwaniem. Zaleca się, aby przed każdym użyciem termometru szklanego umyć go w ciepłej wodzie z dodatkiem łagodnego detergentu, a następnie osuszyć i odkazić na przykład za pomocą wacika nasączonego alkoholem.
Jak zmierzyć temperaturę noworodkowi?
Pomiar temperatury u dziecka powinien być wykonany przed jedzeniem i innymi aktywnościami fizycznymi (na przykład płaczem), które w naturalny sposób mogą podnieść temperaturę ciała. Po spacerze odczekajmy pół godziny z mierzeniem temperatury, ponieważ ciało może być chłodniejsze niż zwykle od zimnego powietrza na dworze, a to zaburzy wynik. Poniżej wyjaśniamy, jak zmierzyć temperaturę u niemowlaka i starszego dziecka.
Temperaturę można zmierzyć na czole i pod pachami, ale należy mieć na uwadze, że taki pomiar choć wygodny, to daje tylko przybliżoną wartość ciepłoty ciała. Na czoło można zastosować termometr paskowy czy bezdotykowy. Głęboko w dół pachy można włożyć termometr bezrtęciowy. Temperaturę pod pachą mierzymy wyłącznie poprzez przyłożenie urządzenia bezpośrednio do skóry dziecka.
Pomiar temperatury w uchu jest bardzo miarodajny, ponieważ błona bębenkowa ma identyczną temperaturę co ośrodek termoregulacji w mózgu dziecka. Temperaturę w uchu można zmierzyć termometrem na podczerwień, czyli bezdotykowym. Do tego celu nakłada się na urządzenie specjalną nakładkę i po włączeniu ostrożnie wkłada do ucha. Co ucieszy rodziców, wynik takiego pomiaru jest już dostępny po kilku sekundach. Dzięki szybkości pomiaru i jego wysokiej dokładności taka metoda jest polecana dla niemowlaków oraz starszych pacjentów.
U dzieci, które ukończyły 5 lat i wykazują chęć współpracy, temperaturę można zmierzyć w jamie ustnej. Należy jednak pamiętać, aby bezpośrednio przed pomiarem maluch nie pił, ani nie jadł ciepłych posiłków, bo to może wpłynąć na wynik. Po około 30 minutach od posiłku można przystąpić do zmierzenia temperatury. Istotne jest, aby podczas pomiaru usta dziecka były zamknięte – to może być trudne dla niektórych dzieci. Rozwiązaniem tego problemu może okazać się termometr elektroniczny w smoczku. Taki termometr dziecko powinno mieć w buzi przez około 2 do 3 minut, zakładając, że nie wypluje smoczka przed zakończeniem pomiaru.
U niemowlaków i dzieci do 2 roku życia najdokładniejszy wynik daje pomiar temperatury w odbycie, ponieważ podaje on temperaturę panującą wewnątrz organizmu. Przed rozpoczęciem pomiaru należy miękką końcówkę posmarować wazeliną. W następnym kroku dziecko kładziemy na boku i delikatnie rozchylamy jego pośladki. Po czym wkładamy do odbytu miękką końcówkę termometru na około 1 centymetr głębokości. Po około jednej minucie można wyjąć termometr i odczytać pomiar temperatury.
Kiedy zbijać gorączkę u dziecka?
Od jakiej temperatury zbijać temperaturę u niemowlaka? Jolanta Wacławek – lekarz pediatra z Instytutu Matki i Dziecka podpowiada, że zwykle zaleca się podanie leków na zbicie gorączki, gdy temperatura ciała dziecka przekroczy 38–38,5 stopni Celsjusza. Nim sięgniemy po medykamenty, obserwujmy dziecko, jeśli mimo podwyższonej temperatury maluszek jest w dobrej formie i pije mleko, to można poczekać z podaniem preparatów przeciwgorączkowych. Podczas podwyższonej temperatury organizm produkuje przeciwciała, które mają za zadanie zwalczyć infekcje. Z drugiej strony, jeśli dziecko jest wyraźnie osłabione lub w naszej ocenie źle się czuje, to możemy przystąpić do zbijania gorączki. Jakie leki przeciwgorączkowe u dziecka zastosować? Najczęściej podaje się Pedicetamol w formie kropli, Paracetamol lub Nurofen w syropie.
Co ile mierzyć temperaturę u niemowlaka?
W przypadku gorączki temperaturę należy mierzyć co około 4 do 6 godzin, chyba, że lekarz zaleci inaczej. Dzięki temu sprawdzimy, jak organizm dziecka reaguje na leki przeciwgorączkowe. Regularne mierzenie temperatury pozwala monitorować przebieg choroby. W sytuacji, gdy gorączka nie ustępuje lub wzrasta, konieczna jest wizyta lekarska.
Jak poprawnie zmierzyć temperaturę niemowlakowi – podsumowanie
Gdzie mierzyć temperaturę termometrem? Możliwości jest kilka: w uchu, w jamie ustnej, odbycie, pod pachą i na czole. Najdokładniejszy wynik u dziecka, można uzyskać podczas mierzenia temperatury w uchu lub odbycie. Termometr bezdotykowy to wygodne urządzenie, które daje szybki wynik pomiaru. Podczas zakupu sprzętu zwróćmy uwagę na jego czułość. Niektóre modele mierzą temperaturę z dokładnością do 0,01 stopnia Celsjusza! Bardzo wygodną funkcją jest pamięć pomiarów, dzięki czemu można śledzić, czy temperatura ma tendencję spadkową, czy wzrostową. Rodzice cenią termometry z podświetlanym wyświetlaczem, który jest bardzo praktyczny podczas nocnego mierzenia temperatury u maluszka. Pomocny jest też sygnał pomiaru, który informuje, że mierzenie temperatury się zakończyło i można już odczytać wynik. Jeśli mamy kłopot z wyborem właściwego termometru dla dziecka, możemy się w tej kwestii poradzić pediatry lub położnej.
Źródła:
1. E. Konka, „Termometr dla dziecka: tradycyjny czy bezdotykowy?”, Epozytywna opinia – Instytut Matki i Dziecka, https://epozytywnaopinia.pl/termometr-dla-dziecka
2. E. Kuchar, „Zasada pomiaru temperatury u dzieci”, Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/83121,zasada-pomiaru-temperatury-u-dzieci, Dostęp dn. 15-01-2025 r.
3. J. Wacławek, „Co na gorączkę u niemowlaka — sprawdź, od jakiej temperatury zbijać gorączkę u niemowlaka i reaguj w porę!”, Epozytywna opinia – Instytut Matki i Dziecka, https://epozytywnaopinia.pl/co-na-goraczke-u-niemowlaka-sprawdz-od-jakiej-temperatury-zbijac-goraczke-u-niemowlaka-i-reaguj-w-pore, Dostęp dn. 15-01-2025 r.
Jestem miłośniczką świadomego odżywiania, ziół leczniczych i domowych sposobów na dbanie o zdrowie i urodę. Pasjonują mnie również tematy związane z prawidłową postawą ciała oraz zdrowiem i rozwojem dzieci. W tekstach, które przygotowuję dla Czytelników, zawieram merytoryczną wiedzę, popartą badaniami i materiałami źródłowymi. Dzielę się również swoim doświadczeniem, przepisami kulinarnymi i praktycznymi poradami. Zależy mi na tym, aby teoretyczna wiedza została „podana” w przystępny sposób i odnosiła się do naszego codziennego życia.
