Utrzymujący się stan podgorączkowy u dziecka – kiedy powinien martwić?

Gorączka u dziecka zawsze powinna wywołać niepokój u rodziców. Jeśli jest ona łagodna i nie towarzyszy jej pogorszenie samopoczucia, nie jest konieczna natychmiastowa konsultacja lekarska – szczególnie w przypadku starszych dzieci. Jeśli jednak występuje utrzymujący się stan podgorączkowy, warto zasięgnąć opinii lekarskiej.

Od jakiej temperatury zaczyna się stan podgorączkowy?

Na początku należy wskazać, że gorączka gorączce nie jest równa. Temperatura ciała fizjologicznie waha się w ciągu dnia nawet o 1 st. Celsjusza. Dodatkowo wyniki pomiaru ciepłoty ciała różnią się w zależności od sposobu badania, a nawet wieku dziecka. Zgodnie z definicją, stan podgorączkowy to przedział między normalną ciepłotą ciała a gorączką. Według rekomendacji Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego, o gorączce mówi się przy temperaturze co najmniej:

• 38 st. Celsjusza przy pomiarach w odbycie
• 37,6 st. Celsjusza przy pomiarach w ustach
• 37,4 st. Celsjusza przy pomiarach pod pachą
• 37,6 st. Celsjusza przy pomiarach w uchu.

Od jakiej temperatury zaczyna się stan podgorączkowy? Jest to temperatura niższa niż wyżej wskazane, ale wyższa niż normalna.

Stan podgorączkowy u dziecka – ile trwa?

O utrzymującym się stanie podgorączkowym u dziecka mówi się, kiedy wyższa temperatura ciała utrzymuje się przez ponad 1 tydzień, a dodatkowo nie zmienia się ona o więcej niż 0,4 st. Celsjusza w ciągu 24 godzin. Warto też wspomnieć w tym miejscu o okresowym stanie podgorączkowym, w którym każdego dnia następuje zaostrzenie dolegliwości (najczęściej po południu), a rano temperatura wraca do normalnych wartości. Klinicznie są to dwa różne objawy, choć często przez rodziców nierozróżniane.

Nawracające stany podgorączkowe u dziecka

O nawracającym stanie podgorączkowym u dziecka z kolei mówi się, kiedy w ciągu ostatnich 6 miesięcy wystąpiły co najmniej 3 epizody, z przerwami między nimi, które wynoszą co najmniej 7 dni. Najczęściej jest spowodowany zwykłymi infekcjami bakteryjnymi lub wirusowymi o przebiegu łagodnym. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości jednak należy niezwłocznie skonsultować się z pediatrą bądź lekarzem rodzinnym, który dokona oceny przypadku chorobowego i wdroży odpowiednie leczenie.

Przyczyny utrzymującego się stanu podgorączkowego u dziecka

Przyczyny utrzymującego się stanu podgorączkowego mogą być bardzo różne i niemożliwe jest ich zdiagnozowanie bez wyczerpującej konsultacji lekarskiej, szczególnie jeśli występuje gorączka bez żadnych innych objawów u dzieci. Przyczyny mogą być bardzo prozaiczne, jak chociażby aktywność dziecka w trakcie dnia i zwyczajne przegrzanie. Mogą być też o wiele bardziej poważne. Długotrwały stan podgorączkowy u dziecka może być wywołany przez:

infekcje wirusowe

kolagenozę

zapalenie wsierdzia

ropnie

zapalenie zatok przynosowych

choroby rozrostowe

podawanie innych leków

choroby autoimmunologiczne

zapalenie układu moczowego.

Trzeba jednak zaznaczyć, że powyższe schorzenia występują wyjątkowo rzadko. Zazwyczaj nie towarzyszą im dreszcze czy drżenie.

Długotrwały stan podgorączkowy u dziecka – diagnostyka

W każdym przypadku utrzymujący się stan podgorączkowy wymaga konsultacji z lekarzem, który dokona diagnostyki na podstawie wywiadu chorobowego i badania przedmiotowego. Bardzo często mogą wystąpić dodatkowe dolegliwości, które mogą nie wywoływać u rodziców niepokoju: marmurkowata skóra, zmniejszone napięcie skóry, zbytnie napięcie ciemiączka, sztywność karku. Mogą świadczyć o bardzo poważnych schorzeniach wymagających natychmiastowego leczenia.

Stan podgorączkowy u niemowlaka – co robić?

Przed podjęciem jakichkolwiek działań warto zauważyć, że temperatura ciała u niemowląt i małych dzieci jest zazwyczaj wyższa niż u dorosłych. Nawet wartość 37,5 st. Celsjusza mierzona w odbycie może być prawidłową temperaturą i nie oznacza utrzymującego się stanu podgorączkowego u dziecka. Dlatego tak ważne jest regularne kontrolowanie ciepłoty ciała pociechy i obserwacja zachowania. Jeśli dziecko czuje się dobrze, warto umówić się na konsultację z pediatrą i je obserwować. Przy pojawieniu się innych i niepokojących objawów, należy natychmiast zasięgnąć rady lekarza, chociażby telefonicznie.

Leki na ciągły stan podgorączkowy u dziecka

W przypadku ciągłego stanu podgorączkowego u dziecka nie zaleca się podawania leków na gorączkę – ibuprofenu czy paracetamolu. Substancje te nie są przeznaczone do stosowania długotrwałego lub doraźnego. Mają one działanie objawowe i mogą jedynie zamaskować prawdziwą przyczynę schorzenia. Gorączka i stan podgorączkowy są mechanizmami obronnymi organizmu i zazwyczaj świadczą o aktywności komórek immunologicznych. Leki można podać, dopiero kiedy utrzymujący się stan podgorączkowy zamieni się w gorączkę, oczywiście po konsultacji z lekarzem.

Każdorazowo w przypadku niepokojących objawów, w tym utrzymującego się stanu podgorączkowego u dziecka, należy skorzystać z konsultacji lekarskiej. Nie należy także samodzielnie podawać leków, zwłaszcza bez wyraźnych wskazań medycznych. Pediatra zawsze rozwieje wszystkie wątpliwości.