Co to jest stres oksydacyjny? Dlaczego może być szkodliwy dla organizmu i czy można mu zapobiegać?

Jest odpowiedzialny za wiele procesów chorobotwórczych i starzeniowych zachodzących w organizmie. Choć w pewnym stopniu przebiega niezależnie od nas, jego szkodliwy wpływ na organizm może być minimalizowany. Skąd bierze się stres oksydacyjny i w jaki sposób dbać o to, aby nie degenerował on tkanek i narządów?

Co to jest stres oksydacyjny?

Stres oksydacyjny pojawia się gdy dochodzi do braku równowagi pomiędzy wolnymi rodnikami a antyoksydantami. Kiedy atomom brakuje elektronów w powłoce, zaczynają ich szukać w komórkach, które przez to mogą ulegać zniszczeniu. Wtedy właśnie dochodzi do utleniania. Antyoksydanty to z kolei cząsteczki neutralizujące wolne rodniki poprzez oddawanie im elektronów. Gdy liczba wolnych rodników znacząco przerasta liczbę antyoksydantów w organizmie, pojawiają się uszkodzenia oksydacyjne. To z kolei prowadzi do zniszczenia DNA komórek oraz utleniania białek i tłuszczów.

Stres oksydacyjny przypisuje się jako potencjalną przyczynę wielu chorób, na przykład miażdżycy, wysokiego ciśnienia krwi, schorzeń układu nerwowego czy nawet nowotworów. Stres oksydacyjny jest również odpowiedzialny za starzenie się organizmu.

Stres oksydacyjny – jak uniknąć?

Nie da się całkowicie zapobiegnąć stresowi oksydacyjnemu. W zdrowym organizmie jest to po prostu jeden z zachodzących procesów, jednak potrafi się on po nim zregenerować. Dopiero, kiedy zachodzi w sposób niekontrolowany (przez znacząco zwiększoną liczbę wolnych rodników), dochodzi do degeneracji komórek. Aby temu zapobiec można zadbać o to, aby w diecie było wystarczająco dużo produktów bogatych w antyoksydanty. To dieta powinna dostarczać je w największej ilości. Powinny to być przede wszystkim warzywa i owoce w możliwie najświeższej formie. Warto dodać, że smażenie jest najgorszą możliwą formą obróbki cieplnej warzyw. Palony olej, jeśli dochodzi o punktu dymienia, wytwarzać może związki kancerogenne, dlatego raczej należy go unikać.

Tryb życia ma również ogromne znaczenie dla zapobiegania nadmiernemu stresowi oksydacyjnemu. Umiarkowany ruch, szczególnie na świeżym powietrzu, wzmacnia procesy immunologiczne organizmu, który dostaje motywację do produkcji własnych antyoksydantów. Poza zmniejszaniem liczby nadmiernych kilogramów, aktywność fizyczna znacząco zapobiega starzeniu się organizmu.

Palenie i nadmierne spożycie alkoholu to najlepsi przyjaciele stresu oksydacyjnego. Alkohol uszkadza komórki, które są bardziej podatne na zniszczenia przez wolne rodniki, a dym papierosowy (również biernie wdychany) zawiera same toksyny, które bezpośrednio je degenerują.

• antocyjany • przeciwutleniacze • superfoods • wolne rodniki • karotenoidy