Jak przygotować się do badania cholesterolu?
Lipidogram to jedno z rutynowych i najczęściej zlecanych paneli badań laboratoryjnych. Pomaga oszacować ryzyko wystąpienia incydentów sercowo-naczyniowych oraz wcześnie wykryć wiele poważnych schorzeń organizmu. Zaleca się jego regularne oznaczanie poziomu cholesterolu, by szybko wdrożyć odpowiednio skuteczne leczenie, np. miażdżycy czy hipercholesterolemii.
W lipidogramie oznaczane są:
- cholesterol całkowity – wynik ogólny
- cholesterol LDL – lipoproteiny niskiej gęstości, które powiązane są z ryzykiem występowania miażdżycy
- cholesterol HDL – lipoproteiny dużej gęstości, powiązane z odwrotnym transportem cholesterolu z tkanek do wątroby oraz ich metabolizowaniem do wydalenia
- trójglicerydy – są źródłem energii, niezależnym czynnikiem ryzyka sercowo-naczyniowego i mogą być powiązane z ryzykiem schorzeń trzustki, pochodzą z cukrów, a nie z tłuszczów
- cholesterol nie-HDL – suma wszystkich niekorzystnych dla zdrowia frakcji cholesteroli, bądź różnica pomiędzy wartością cholesterolu całkowitego i HDL.
Sam wynik cholesterolu całkowitego raczej za wiele nie powie – nawet jeśli jest zbyt wysoki – nie daje pełnego obrazu frakcji cholesterolowych w organizmie. Dlatego zamiast niego, warto zdecydować się na badanie lipidogramu. Jest ono refundowane w ramach POZ ale może być też zlecane prywatnie.
Jak należy przygotować się do badania lipidogramu i cholesterolu?
Do niedawna wymagane było pozostawanie na czczo przed badaniem cholesterolu. Teraz większość laboratoriów w Polsce przyjmuje próbki bez poszczenia, zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Laboratoryjnej i Polskiego Towarzystwa Lipidologicznego z roku 2024. Wynika to z faktu, że gdy prowadzimy zwyczajową dietę i tryb życia, wynik daje pełniejszy obraz stanu zdrowia. Dla pewności warto jednak sprawdzić wymagania, jakie pacjentowi stawia laboratorium, ponieważ niektóre wciąż przyjmują próbki na czczo.
Ponadto, badanie na czczo może być zalecone, jeśli pierwotne wyniki lipidogramu były nieprawidłowe.
Najczęściej można przyjmować swoje zwyczajowe leki, np. przeciw nadciśnieniu czy na tarczycę. Ewentualne odstawienie leków, np. statyn, powinno odbyć się tylko po konsultacji lekarskiej. Niektóre substancje lecznicze mogą jednak wpływać na wynik, dlatego lekarz kierujący może zalecić wstrzymanie się z ich przyjęciem bezpośrednio przed badaniem. Jeśli badanie wykonujemy bez skierowania, lekarzowi interpretującemu wyniki należy powiedzieć o wszystkich stosowanych suplementach diety i lekach.
Dzień przed badaniem nie zaleca się spożywania alkoholu, ponieważ może on zaburzać do góry wyniki, szczególnie trójglicerydów. Nie zaleca się też wykonywania intensywnych ćwiczeń na dobę przed badaniem.
Lipidogramu nie wykonuje się w trakcie infekcji, gorączki czy ostrego stanu zapalnego, chyba że jest to konieczne. Na jego wyniki może również wpływać ciąża, niedoczynność tarczycy, choroby nerek i trzustki.
Tworzymy zespół ekspertów i pasjonatów tematyki zdrowotnej, dietetycznej i kosmetologicznej. W pisaniu opieramy się na aktualnej wiedzy medycznej, zaleceniach i badaniach naukowych. Przede wszystkim, nie ustajemy w edukowaniu się, aby dostarczyć naszym Czytelnikom jak najszersze i najaktualniejsze informacje z zakresu zdrowia i urody.
