Witamina B5 – właściwości, występowanie, niedobory
Witamina B5 – występowanie
Jest to rozpuszczalna w wodzie witamina z grupy B, bardzo rozpowszechniona w naturze, zarówno w produktach roślinnych, jak i pochodzenia zwierzęcego. Tym samym niedobory, przy zróżnicowanej diecie, są rzadkie.
Z produktów zwierzęcych, witaminę B5 znajdziemy w podrobach, szczególnie w wątrobie i nerkach, a także w drobiu, wołowinie i jajach (najwięcej – w żółtkach) oraz nabiale krowim. Wśród produktów pochodzenia roślinnego szczególnie bogate w nią są słodkie ziemniaki, grzyby oraz awokado i strączki. Tak, jak w przypadku innych witamin z grupy B, również produkty pełnoziarniste stanowią doskonałe źródło kwasu pantotenowego. Należą do nich: brązowy ryż, płatki owsiane, otręby pszenne ale również nierafinowane kasze oraz makarony. Świetnym źródłem kwasu pantotenowego są ziarna słonecznika.
W warzywach, szczególnie w brokułach, kalafiorze i pomidorach, także znajdziemy sporo witaminy B5. Z owoców warto zwrócić uwagę na banany i pomarańcze. Możemy również dokładniej wczytać się etykiety niektórych produktów spożywczych jako że na półkach sklepowych znajdziemy już pokarmy w tę witaminę wzbogacane.
Witamina B5 – działanie
Kwas pantotenowy jest nam niezbędny dla wielu procesów zachodzących w organizmie. W swojej aktywnej formie – koenzymie A bierze udział w syntezie i utlenianiu kwasów tłuszczowych, co przekłada się na produkcję energii. Potrzebujemy również do produkcji acetylocholiny – neuroprzekaźnika niezbędnego nam w zachowaniu pamięci i koncentracji.
Witamina B5 potrzebna jest nam także w produkcji w produkcji cholesterolu, który jest kluczowym elementem procesu syntezy hormonów steroidowych, naprawie błon komórkowych. Witaminy z grupy B są również niezbędnym elementem produkcji czerwonych krwinek, a więc i transportu tlenu oraz wielu innych związków. Z punktu widzenia zdrowia skóry, kwas pantotenowy wspomaga gojenie ran i stanów zapalnych.
Niedobór witaminy B5
Fakt, że kwas pantotenowy znajdziemy naturalnie występującą w tak dużej liczbie pokarmów oraz w produktach wzbogacanych stanowi o tym, że niedobory są w gruncie rzeczy dość rzadkie. Suplementacja jest oczywiście niekiedy zalecana przez lekarza, jeśli wyniki badań świadczą o takiej konieczności oraz występują objawy, ale nie wtedy, gdy nasza dieta jest odpowiednio skomponowana i zawiera wszystkie nam potrzebne makroskładniki.
W razie wystąpienia niedoboru możemy mieć do czynienia ze zmęczeniem, drętwieniem i skurczami mięśni oraz drażliwością. Wynika to bezpośrednio z udziału witaminy B5 w metabolizmie energetycznym oraz wspomaganiu układu neurologicznego. W przypadku długotrwałych niedoborów, a więc diety, która nie dostarcza odpowiedniej ilości kwasu pantotenowego przez dłuższy czas, mogą pojawić się problemy w gojeniu ran, podatność na infekcje czy też problemy ze strony układu pokarmowego.
Niedobory witamin z grupy B, w tym B5, mogą wystąpić u osób niespożywających produktów w nią bogatych, u osób zmagających się z czynną chorobą alkoholową oraz u wegetarian i wegan, których dieta nie jest odpowiednio zbilansowana we właściwe produkty roślinne.
Leczenie niedoboru polega przede wszystkim na modyfikacji diety. Suplementacja lub kuracja lekami witaminowymi oczywiście jest możliwa po konsultacji lekarskiej i wykonaniu odpowiednich badań laboratoryjnych. Takie badanie można wykonać we własnym zakresie lub ze skierowaniem od lekarza specjalisty, np. neurologa czy internisty.
Witamina B5 – nadmiar i zagrożenia z nim związane
Nadmiar kwasu pantotenowego jest również bardzo rzadki przy stosowaniu właściwej diety, ponieważ organizm ludzki nie ma możliwości magazynowania jej na dłużej, jest ona również wydalana z moczem. Nadmiar może się jednak pojawić przy jednoczesnym przyjmowaniu jej optymalnej ilości z pożywienia oraz suplementacji.
Najbardziej typowym objawem przedawkowania witaminy B5 są zaburzenia pracy układu trawiennego, przede wszystkim biegunki czy dyskomfort żołądkowy. W rzadkich przypadkach pojawiać się mogą drętwienia i parestezje. Warto również pamiętać, że w odpowiednich ilościach i dawkach witaminy świetnie się uzupełniają i współgrają ze sobą, jednak gdy ta równowaga zostaje zaburzona, może to wpłynąć na wchłanianie innych związków.
Osoby zmagające się z chorobami nerek powinny szczególnie uważać na nadmiar witaminy B5, ponieważ ich zdolność do wydalania związku z moczem bywa zaburzona, co może prowadzić do toksyczności.
Tworzymy zespół ekspertów i pasjonatów tematyki zdrowotnej, dietetycznej i kosmetologicznej. W pisaniu opieramy się na aktualnej wiedzy medycznej, zaleceniach i badaniach naukowych. Przede wszystkim, nie ustajemy w edukowaniu się, aby dostarczyć naszym Czytelnikom jak najszersze i najaktualniejsze informacje z zakresu zdrowia i urody.
