Glistnik jaskółcze ziele – właściwości lecznicze
Glistnik jaskółcze ziele – opis rośliny
- ta wieloletnia roślina osiąga do 80 centymetrów wysokości;
- na początku wiosny wytwarza rozetę liści, a następnie delikatne łodygi;
- cienkie łodygi rosną ku górze, są rozgałęzione i rzadko owłosione;
- liście są pierzastosieczne o karbowanym brzegu. Z wierzchu są ciemnozielone a od spodu sine;
- żółte kwiaty są zebrane w luźne baldachy. Roślina kwitnie od maja do września i szybko przekwita;
- owocem jest torebka, której wygląd przypomina mały strąk. W jego wnętrzu są liczne małe czarne nasiona;
- roślina posiada gruby korzeń z licznymi cienkimi rozgałęzieniami. Kłącze z zewnątrz jest prawie czarne, a w środku żółtoczerwone;
- po złamaniu łodygi lub liści pojawia się mleczny sok o barwie żółtopomarańczowej.
Glistnik jaskółcze ziele – gdzie rośnie?
Jaskółcze ziele naturalnie występuje w Europie i północnej Azji. Do Ameryki Północnej został przywieziony przez człowieka. W Polsce chętnie rośnie pod drzewami i krzewami, które rzucają na niego cień. Można go też spotkać w przydomowych ogrodach, zaniedbanych parkach, przy zabudowach oraz przy drogach i rumowiskach. Preferuje gleby bogate w związki organiczne.
Glistnik jaskółcze ziele – kiedy zbierać i jak suszyć?
Surowcem zielarskim jest ziele glistnika oraz jego korzeń. Można go pozyskać ze stanu naturalnego, jak i z upraw. Surowiec jest nieco trujący i może spowodować zatrucie przy dłuższym stosowaniu, dlatego zaleca się konsultację z lekarzem przed rozpoczęciem domowej terapii.
Ziele glistnika – zbiór i suszenie
Ziele ścina się na początku kwitnięcia rośliny za pomocą sekatora. Zbioru można dokonać od 2 do 3 razy w ciągu roku, bez względu na to, czy roślina rośnie dziko, czy jest uprawiana. Glistnik można ścinać już w pierwszym roku wegetacji. Pozyskane ziele delikatnie wkłada się do koszyczka, aby się nie pogniotło i nie ściemniało. Dzięki temu zachowa swoje właściwości lecznicze. Następnie można je wysuszyć w zacienionych, przewiewnych i suchych miejscach. W ciepłe dni idealnie do tego celu nada się strych. Natomiast, jeśli w powietrzu jest dużo wilgoci lepiej skorzystać z suszarni lub delikatnie uchylonego piekarnika. Omawiane sprzęty należy ustawić na maksymalnie 40 stopni Celsjusza.
Korzenie glistnika – zbiór i suszenie
Korzenie uprawnego glistnika można pozyskiwać dopiero od drugiego roku jego rośnięcia. Natomiast ze stanowiska naturalnych korzenie pobiera się od kilkuletnich roślin – najczęściej późną jesienią, ale i wczesną wiosną. Z wykopanych korzeni usuwa się część nadziemną oraz zbutwiałe elementy. Następnie pozbywa się nadmiaru piasku i płucze się korzenie. W kolejnym kroku surowiec osusza się i kroi na mniejsze części, co ma za zadanie przyspieszyć proces suszenia. Tak przygotowane korzenie glistnika umieszcza się w suszarni lub delikatnie uchylonym piekarniku. Wysokość temperatury ostawiamy na około 50 stopni Celsjusza.
Wysuszone ziele i korzeń glistnika można przechowywać w słoikach lub ceramicznych pojemnikach. Ważne, aby surowiec był zabezpieczony przed działaniem światła i wilgoci.
Glistnik jaskółcze ziele – substancje czynne
Głównymi składnikami leczniczymi znajdującymi się zarówno w zielu, jak i korzeniu glistnika są alkaloidy izochinolinowe. Można wśród nich wyodrębnić chelidoninę, homochelidoninę, chelerytynę, sangwinarynę oraz berberynę. Roślina zawiera również aminy biogenne, flawonoidy, fenolokwasy, saponiny, garbniki oraz niewielkie ilości olejków eterycznych. Z witamin należy wspomnieć o C i A. Dodatkowo cholina, sole mineralne i enzymy.
Glistnik jaskółcze ziele – jakie ma właściwości?
Ziele glistnika wykazuje następujące właściwości:
- rozkurczowe w obrębie jelit i oskrzeli;
- przeciwzapalne i przeciwbakteryjne;
- żółciopędne;
- w ograniczonym zakresie uspokajające.
Glistnik jaskółcze ziele działanie
Jaskółcze ziele za sprawą alkaloidów działa rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, dróg żółciowych i moczowych oraz oskrzeli. Właściwości rozkurczające wywołują również efekt moczopędny, przeciwbólowy i przeczyszczający. Wyciągi z jaskółczego ziela zmniejszają namnażanie bakterii i grzybów chorobotwórczych.
Glistnik jaskółcze ziele – jak stosować?
Ziele i korzeń glistnika, a także preparaty, które zawierają go w swoim składzie, stosuje się w stanach skurczowych dróg żółciowych, a także podczas kolki żółciowej i jelitowej. Kolejnym wskazaniem do jego zastosowania jest zapalenie pęcherzyka żółciowego, kamica żółciowa, a także ból brzucha spowodowany skurczami jelit. Glistnik jaskółcze ziele jest używany podczas chorób kobiecych narządów rodnych, astmy i migreny. Surowiec przyjmowany w dużych dawkach wykazuje właściwości trujące oraz silnie przeczyszczające. W związku z tym zaleca się konsultacje z lekarzem przed rozpoczęciem kuracji glistnikiem. Lekarz, znając nasz stan zdrowia i przyjmowane preparaty będzie mógł określić odpowiednią dla nas dawkę glistnika i częstotliwość jego przyjmowania.
Glistnik jaskółcze ziele na oczy
Do przeglądarki internetowej często jest wpisywane zapytanie o możliwość stosowania glistnika na oczy. W tym miejscu stanowczo odradzamy takie zabiegi, ponieważ sok z jaskółczego ziela wykazuje działanie drażniące. Jego kontakt z oczami może spowodować silne zaczerwienienie, pieczenie i ból, a nawet doprowadzić do uszkodzenia narządu wzroku. Dodatkowo na ten moment nie odnotowano badań, które potwierdziłyby zasadność stosowania glistnika w kontekście leczenia schorzeń oczu.
Glistnik jaskółcze ziele na włókniaki
W medycynie ludowej sok ze świeżego glistnika był wykorzystywany między innymi do leczenia włókniaków (z łaciny fibroma), czyli zwykle łagodnych zmian skórnych. To nieregularna grudkowata narośl na skórze. Jest efektem nadmiernego rozrostu tkanki łącznej włóknistej. Zwykle stanowią problem natury estetycznej, a nie zdrowotnej. W przypadku wątpliwości zalecamy konsultację z lekarzem.
Glistnik jaskółcze ziele na brodawki
Świeży sok z glistnika można zastosować zewnętrznie na brodawki, których chcemy się pozbyć. Zawarta w nich chelidonina powstrzymuje procesy podziału komórkowego. W sytuacji, gdy nie mamy dostępu do surowca zielarskiego, możemy wykorzystać apteczne preparaty, na przykład płyn na brodawki. Zachęcamy, aby przed rozpoczęciem kuracji sokiem z glistnika na skórę omówić to z dermatologiem.
Glistnik jaskółcze ziele na kurzajki
Na kurzajki również można zastosować świeży sok z glistnika, ponieważ wykazuje on potencjał przeciwwirusowy i przeciwbakteryjny. Nie dziwi więc fakt, że wiele osób wpisuje w przeglądarkę – glistnik jaskółcze ziele na kurzajki jak stosować? Wygodnym rozwiązaniem jest skorzystanie z preparatów aptecznych. Podobnie, jak w przypadku brodawek, zalecamy konsultacje z lekarzem przed zastosowaniem soku z jaskółczego ziela na skórę.
Glistnik – przeciwskazania
Doustne stosowanie glistnika i sporządzonych z niego preparatów nie jest wskazane dla osób zmagających się z niedrożnością przewodów żółciowych. Kolejnymi przeciwskazaniami są współistniejące lub przebyte choroby wątroby oraz stosowanie innych leków zaburzających funkcje wątroby. Wyciągi z Chelidonium majus nie powinny być aplikowane u osób z jaskrą, cierpiących z powodu choroby wrzodowej, a także u kobiet w ciąży.
Glistnik jaskółcze ziele zastosowanie – podsumowanie
Jaskółcze ziele było surowcem często używanym w medycynie ludowej do zwalczania brodawek, kurzajek i włókniaków. Współcześnie jest składnikiem aptecznych preparatów na wymienione wcześniej dolegliwości. Wyciągi wodne i alkoholowe z ziela glistnika można zastosować podczas zaburzeń trawienia i stanów skurczowych dróg żółciowych. Mimo wielu walorów zdrowotnych glistnik wykazuje również działanie trujące. A jego duże dawki mogą wywołać między innymi ból brzucha, skurcze przewodu pokarmowego, biegunki i nudności. W związku z tym zalecamy ostrożne stosowanie jaskółczego ziela w porozumieniu z lekarzem.
Źródła:
1. J. Kozłowski, T. Wielgosz, J. Cis, „Zioła z pateki natury. Polskie zioła dla zdrowia i urody”, Wydaw. Publicat S.A., 2013 r., str. 63
2. M. E. Senderski, „Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie”, Wydaw. Mateusz E. Senderski, Wydanie III, Podkowa Leśna 2017 r., str. 280-282
3. P. Migas, M. Heyka, „Glistnik jaskółcze ziele (Chelidonium majus L.) we współczesnej terapii – wskazania i bezpieczeństwo stosowania”, Postepy Fitoterapii, http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2014/11/pf_2011_208-218.pdf, Dostęp dn. 27-09-2024 r.
4. S. Kohlmünzer, „Farmakognozja. Podręcznik dla studentów farmacji”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1993 r., str. 321-322
Jestem miłośniczką świadomego odżywiania, ziół leczniczych i domowych sposobów na dbanie o zdrowie i urodę. Pasjonują mnie również tematy związane z prawidłową postawą ciała oraz zdrowiem i rozwojem dzieci. W tekstach, które przygotowuję dla Czytelników, zawieram merytoryczną wiedzę, popartą badaniami i materiałami źródłowymi. Dzielę się również swoim doświadczeniem, przepisami kulinarnymi i praktycznymi poradami. Zależy mi na tym, aby teoretyczna wiedza została „podana” w przystępny sposób i odnosiła się do naszego codziennego życia.
