Zwichnięcie – skąd się bierze i jak sobie z nim poradzić?
Co to jest zwichnięcie?
Do zwichnięcia urazowego dochodzi, gdy kości w stawie przemieszczają się ze stabilizującego je stawu w wyniku nagłego zdarzenia. Występować mogą w różnych stawach w ciele, w tym w stawach naramiennych, łokciu, palcach, biodrach, kolanie i kostce. Uszkodzony staw staje się nieruchomy, a więzadła i ścięgna z nim sąsiadujące zostają uszkodzone, a nawet rozerwane.
Rodzaje zwichnięć
Wyróżnia się zwichnięcia wrodzone oraz patologiczne i urazowe. W pierwszym przypadku nie dochodzi do całkowitego zerwania torebki stawowej, a zwichnięcie tego typu może nastąpić wskutek długotrwałego procesu jeszcze w okresie płodowym. Jeśli chodzi o zwichnięcie patologiczne, może ono wystąpić w wyniku długotrwałego procesu zapalnego, np. w następstwie choroby. Wreszcie zwichnięcia urazowe kojarzymy chyba wszyscy – jest to wypadkowa sportu i ruchu.
Przyczyny zwichnięcia urazowego
Do zwichnięcia może dojść w wyniku uprawiania sportu kontaktowego, zderzenia z innymi osobami (np. podczas jazdy hulajnogą czy rowerem), a także przy upadkach. Zwichnięcia często się również zdarzają w wyniku wypadków i kolizji drogowych. Dość częstym przypadkiem, w którym następuje zwichnięcie jest również upadek z wysokości (np. z drabiny, z dachu czy podczas wspinaczki) oraz w przypadku zwykłego potknięcia na nierównej powierzchni. Na zwichnięcia jesteśmy też narażeni w przypadku nagłych ruchów skrętnych poszczególnych stawów. Może to być zwichnięcie proste lub złożone, w którym kość nie tylko wypadła ze stawu, ale również doszło do jej złamania.
Objawy zwichnięcia
Objawy zwichnięcia urazowego są proste do zauważenia. Po pierwsze, sam fakt jego wystąpienia trudno przeoczyć – charakteryzuje się nagłym, ostrym bólem, a w krótkiej perspektywie czasowej również obrzękiem, krwiakiem i odkształceniem w tym miejscu. Zwichnięcie uniemożliwia również swobodne poruszanie się.
Objawy zwichnięcia patologicznego nie są z początku łatwe do zauważenia, ponieważ do degeneracji układu stawowego dochodzi z czasem, powolnie i w wyniku przedłużającego się stanu zapalnego. Odczuwa się coraz większe problemy z poruszaniem, ból i stopniowe ograniczanie stabilności stawu.
Jeśli chodzi o wrodzone zwichnięcie, dotyczy ono najczęściej dysplazji stawu biodrowego. Opiekunowi trudno je z początku zauważyć, jednak w okolicach 6. tygodnia życia każde dziecko przechodzi badanie u ortopedy dziecięcego. Specjalista podczas tej właśnie procedury szuka u malucha oznak wszelkiego rodzaju wrodzonych lub poporodowych nieprawidłowości w budowie i pracy stawów. Tego badania z pewnością nie warto przegapić, ponieważ nieleczona dysplazja może prowadzić do poważniejszych konsekwencji zdrowotnych.
Zwichnięcia – pierwsza pomoc
W przypadku zwichnięcia pierwsza pomoc obejmuje przede wszystkim unieruchomienie stawu i ustabilizowanie go w pozycji, w której znajduje się po zdarzeniu. W żadnym wypadku nie należy próbować nastawiać go samemu. Trzeba również pamiętać, że stawu zwichniętego nie należy przeciążać, na siłę wkładać na nogę buta czy poruszać. Korzystne będzie zastosowanie zimnych okładów w celu zmniejszenia uczucia bólu i obrzęku, aczkolwiek jeśli będziemy staw schładzać lodem, należy owinąć go w ścierkę lub ręcznik – nie przykładamy lodu do skóry. Możemy zawczasu zaopatrzyć się w cool packi, które schładza się w zamrażarce bądź w lodówce, a w przypadku kontuzji – przykłada do obszaru uszkodzonego stawu. Tego typu okłady żelowe warto zabierać ze sobą na wakacje, tym bardziej, jeśli planujemy spędzać je aktywnie.
W miarę możliwości powinniśmy staw ustawiać w podwyższonej pozycji, by zmniejszyć obrzęk. Ostatnim krokiem pierwszej pomocy jest zgłoszenie się do lekarza w celu wykonania badania i dalszego ustabilizowania stawu.
Jak odróżnić zwichnięcie od skręcenia?
Zwichnięcie często bywa mylone ze skręceniem, tymczasem, chociaż podobne, są to dwa różne stany. Główna różnica polega na tym, że w przypadku zwichnięcia dochodzi do całkowitego zerwania ciągłości tkankowej między stawem a kością, a przy skręceniu z takim efektem nie mamy do czynienia. Zwichnięcie jest poważniejsze w skutkach i jest mało prawdopodobnym, by kości same z czasem wróciły na swoje miejsce.
Tworzymy zespół ekspertów i pasjonatów tematyki zdrowotnej, dietetycznej i kosmetologicznej. W pisaniu opieramy się na aktualnej wiedzy medycznej, zaleceniach i badaniach naukowych. Przede wszystkim, nie ustajemy w edukowaniu się, aby dostarczyć naszym Czytelnikom jak najszersze i najaktualniejsze informacje z zakresu zdrowia i urody.
