Babka jajowata – właściwości zdrowotne

Babka jajowata znana i stosowana była już w starożytnej Grecji, Indiach i Chinach. Do dziś cieszy się popularnością w medycynie tradycyjnej, do której coraz więcej ludzi powraca. W czym może być nam pomocna, nawet jeśli na medycynie się nie znamy?

Co to jest babka jajowata

Roślina wieloletnia, której praktycznie każda część ma zastosowanie w medycynie tradycyjnej, alternatywnej i konwencjonalnej. Używana jest do leczenia chorób skórnych, poparzeń, ran, problemów trawiennych, infekcji, w tym również infekcji dróg oddechowych.

Plantago ovata pełna jest przeciwutleniaczy, steroli roślinnych, przede wszystkim znana jednak jest z wysokiej zawartości błonnika i substancji śluzowych.

Babka jajowata najlepiej rozkwita w ciepłym i wilgotnym klimacie, jednak można ją z powodzeniem uprawiać w Polsce. W domowych warunkach stosuje się jej łuski i nasiona w celu niwelowania problemów gastrycznych.

Babka jajowata w medycynie tradycyjnej

Babka jajowata jest elementem medycyny ajurwedyjskiej – nadal powszechnie stosowanej w Indiach i w nieco mniejszym stopniu na całym świecie. Tradycyjna medycyna indyjska wykorzystuje właściwości moczopędne i przeciwbakteryjne oraz przeciwzapalne babki jajowatej. Sam produkt nosi również alternatywną nazwę babki indyjskiej.

Właściwości śluzowe i antybakteryjne wykorzystywane były również w leczeniu ran powierzchownych, w tym ran ciętych. Śluz tworzy swego rodzaju powłokę na ranie, która ogranicza dostęp brudu i patogenów z zewnątrz, a przy tym wiąże toksyny i ułatwia ich usuwanie z rany.

Przeciwbakteryjna babka jajowata

Poszczególne elementy medycyny tradycyjnej znajdują się w kole zainteresowań naukowców całego świata, którzy chcą poznać mechanizm działania substancji obecnych w naturze. Nie inaczej jest z babką jajowatą.

Babka jajowata szczególnie zainteresowała badaczy pod względem właściwości antybakteryjnych, które poddane zostały analizom naukowym. Obok takich patogenów jak Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Bacillus subtilis i S. aureus, pod lupę, i to dosłownie, wzięto również cztery szczepy odpowiedzialne między innymi za choroby przyzębia. Chodzi o Aggregatibacter actinomycetemcomitans, Porphyromonas gingivalis, Prevotella intermedia i Fusobacterium nucleatum- bakterie beztlenowe bytujące w jamie ustnej, a także enzymy odpowiedzialne za tworzenie agresywnie rozwijających się stanów zapalnych. W badaniach wykazano, że babka jajowata hamowała w pewien sposób stężenie enzymów wzmagających stany zapalne. Stwierdzono też, że ekstrakt z babki jajowatej faktycznie działa przeciwbakteryjnie na te patogeny, jednak w przypadku aktywnego zapalenia przyzębia może być nieco mniej skuteczna, ponieważ nie wykaże silnego działania hamującego na enzymy wspomagające jego rozwój. Oznacza to, że ma on zdolności do neutralizowania wymienionych bakterii, ale stanu zapalnego może nie wyleczyć.

Babka jajowata, a właściwie jej ekstrakt, może więc być z powodzeniem stosowany jako środek antybakteryjny w jamie ustnej, a ze stanem zapalnym powinniśmy, tak jak do tej pory, udać się do dentysty.

Babka jajowata w problemach jelitowych

Plantago ovata jest niezwykle bogata w błonnik – na 100 gramów zawiera go aż około 90! Ten naturalny specyfik jest więc bardzo polecany osobom odchudzającym się oraz mającym problemy z wypróżnianiem.

U osób cierpiących za zatwardzenia pomaga zmiękczyć masę kałową i tym samym ułatwić jej wydalenie. Przy kontakcie z wodą łuski i nasiona wytwarzają śluz, który sprawia, że wypróżnianie jest mniej bolesne. Jeżeli zaś cierpimy na przewlekłe biegunki, nadmiar wody zostanie przez babkę wchłonięty, masa kałowa zwiększy swoją objętość, a to sprawi, że kał nabierze stałej postaci.

Babka jajowata sprawdza się jako swego rodzaju miotełka na zalegające w jelitach resztki pokarmowe. Te, które nie zostają wydalone w określonym czasie z jelit mogą fermentować lub wytwarzać toksyny. Ułatwiając wypróżnienie się, babka jajowata pozwala zmniejszyć ryzyko wywołane zaleganiem wytworzonych przez zastałą żywność substancji.

Babka jajowata – łuska a nasiono

W sklepach zielarskich i aptekach najczęściej spotykamy dwa rodzaje produktów pozyskiwanych z babki jajowatej – łuski (łupiny) oraz nasiona. Czym się one różnią?

Nasiona bogate są we wspomniane wyżej substancje odżywcze, takie jak sterole, antyoksydanty, białka i tłuszcze. Jest to swego rodzaju bomba odżywcza, która może wspomóc nas w zdrowym odżywianiu i wspierać procesy antyzapalne.

Łupina, natomiast, odpowiedzialna jest za wytwarzanie śluzu, a więc to ona ułatwia nam wypróżnianie zarówno w przypadku biegunek, jak i zaparć. Pomaga nam ona również usunąć wiele rodzajów toksyn z jelit, nie zaburzając przy tym naturalnej flory bakteryjnej.

Wydaje się więc naturalnym stosowanie tych dwóch produktów pochodzących z babki do różnych celów: nasiona bogate w błonnik uzupełnią nam składniki odżywcze, dadzą poczucie sytości, a łuska może być stosowana doraźne w razie problemów jelitowych.

Kto nie powinien spożywać babki jajowatej?

Choć babka jajowata jest bardzo zdrowa i jako naturalny produkt jest polecana wielu osobom, niektórzy powinni jej unikać w swojej diecie. U tych z nas, których układ pokarmowy jest nadwrażliwy na błonnik, babka jajowata może wywołać ból brzucha, wzdęcia i ogólny dyskomfort.

Ludzie z niedrożnymi jelitami, zwężeniem przełyku i jakiegokolwiek odcinka układu pokarmowego mogą sobie poważnie zaszkodzić, włączając babkę jajowatą do swojej diety.

Ze względu na bardzo wysoką zawartość błonnika, raczej nie jest ona polecana małym dzieciom, których układ pokarmowy nie jest jeszcze wystarczająco rozwinięty. O ile pieczywo pełnoziarniste nie jest dla nich większym problemem do strawienia, otręby czy nasiona babki jajowatej będą dla nich nie lada wyzwaniem.

Babka jajowata ma niezwykłą wręcz właściwość oczyszczania jelit, co może wpływać na wchłanianie niektórych leków. Dlatego zanim zaczniemy ją stosować w potrawach czy napojach, jeśli przyjmujemy jakiekolwiek leki (przewlekle czy doraźnie), powinniśmy upewnić się u lekarza bądź dietetyka, czy na pewno nie będzie nam to tworzyło interakcji.

Babka jajowata – jak pić i jeść

Nasiona i łuski babki jajowatej są dość uniwersalne pod względem sposobu przyjmowania. Mogą one w odpowiedniej ilości być dodawane do potraw zimnych i ciepłych, np. Muesli, sosów, owoców i owsianek.

Łuski oraz nasiona możemy również zalać wodą i po spęcznieniu spożyć, a napar wypić. Z łusek powstanie nam coś na kształt kiślu, a wersja sproszkowana wytworzy nam napój.

Stosując babkę jajowatą musimy jednocześnie wypijać większą niż standardowo ilość wody. W innym wypadku może ona powodować bardzo silne skurcze jelit i potęgować problemy z wypróżnianiem.

Redakcja

Tworzymy zespół ekspertów i pasjonatów tematyki zdrowotnej, dietetycznej i kosmetologicznej. W pisaniu opieramy się na aktualnej wiedzy medycznej, zaleceniach i badaniach naukowych. Przede wszystkim, nie ustajemy w edukowaniu się, aby dostarczyć naszym Czytelnikom jak najszersze i najaktualniejsze informacje z zakresu zdrowia i urody.