Witamina C: fakty i mity

Nie da się ukryć, że witamina C jest niezwykle istotnym dla zdrowia związkiem. Bierze udział w wielu procesach usprawniających działanie całego organizmu, pośrednio wpływa na układ odpornościowy, wzmacnia naczynia krwionośne i przyspiesza procesy regeneracyjne. Czy jej „skrętność” ma jakiekolwiek znaczenie? Czy prawdą jest, jakoby lewoskrętna witamina C była bardziej wartościowa dla zdrowia niż prawoskrętna? A może posiada jakieś inne właściwości, na które warto zwrócić uwagę?

Mit: Wszyscy cierpimy na niedobór witaminy C

Jest pewna ustalona norma, według której powinniśmy dostarczać naszemu organizmowi witaminę C. Jednak u osób, które prowadzą zdrowy tryb życia, ta dawka może być dostarczana z pożywieniem. Z reguły więc nie ma potrzeby sztucznej suplementacji witaminy C „na zaś”. Jeżeli pojawia się niedobór, ciało sygnalizuje to zmęczeniem, zwiększoną skłonnością do powstawania siniaków oraz krwawieniem z dziąseł.  Są przypadki, kiedy wydatek energetyczny, w tym witaminy C, jest większy i wtedy można się wspomagać. Taki stan występuje u osób, które stosują dietę bardzo ubogą w ten związek, aktywnie uprawiającym sport oraz przechodzącym przewlekłe terapie. Nie znaczy to jednak, że cała populacja w danym regionie cierpi na niedobór witaminy C.

Mit: Faszerowanie się witaminą C podczas choroby pomaga ją zwalczyć

I tak, i nie. Mimo tego, że apteki przeżywają prawdziwe oblężenie od jesieni aż po późną wiosnę, witamina C nie jest lekiem na całe wirusowe zło. Jak do tej pory badania kliniczne nie wykazały jednoznacznie, że związek ten zdecydowanie pomaga wszystkim w jednakowy sposób. Prawdą jednak jest, że naturalna witamina C obecna w produktach spożywczych jest lepiej wchłaniana przez organizm, a przez to wzmacnia go. Dlatego lekarze podkreślają wagę prawidłowej diety i spożywania nieprzetworzonych produktów bogatych w kwas askorbinowy. Do naturalnych źródeł witaminy C należą m.in. natka pietruszki, czerwona papryka, porzeczki i pomidory.

Mit: Nadmiar witaminy C nie występuje

Jest to jeden z najszkodliwszych mitów na temat witaminy C. Owszem, nadwyżki są eliminowane z organizmu przez nerki, ale bardzo duże dawki mogą mieć negatywny wpływ na organizm. Warto zauważyć, że ma ona ustalony górny poziom spożycia, zarówno w żywności, jak i w suplementach. Znaczna nadpodaż witaminy C u osób, u których nie występuje kliniczny jej niedobór, może wywoływać dyskomfort układu pokarmowego. Osoby, które przedawkują witaminę C uskarżają się na biegunki, zaparcia, nudności, zgagę, a także bóle głowy i bezsenność. Zdarza się, że skutkiem przedawkowania kwasu askorbinowego jest również niewydolność nerek, gdyż nadmiar witaminy C powoduje odkładanie się kwasu szczawiowego w moczu. Warto przy tym zauważyć, że spożywając produkty bogate w kwas askorbinowy, ryzyko przedawkowania praktycznie nie istnieje, jednak z udziałem farmaceutyków staje się bardziej realne.

Mit/Fakt: Witamina C ma wpływ na masę ciała

Pośrednio tak. Wykazano związek niskiego poziomu witaminy C, a wysokim BMI (body mass index) z procentowym udziałem tłuszczu w organizmie i obwodem w talii w porównaniu do osób o prawidłowym BMI (1). Ponadto, niektóre badania wykazały, że związek ten może mieć wpływ na bardziej efektywne zużycie tłuszczu jako źródła energii. Jednak nie znaczy to, że należy całkowicie pominąć zdrową, zbilansowaną dietę i aktywność fizyczną dostosowaną do trybu życia. Zdroworozsądkowe podejście i konsultacje z lekarzem są wciąż podstawą utrzymania zdrowej wagi.

Mit: Lewoskrętna witamina C leczy raka i całe zło tego świata

Jakiś czas temu świat obiegła informacja, że lewoskrętna witamina C jest dużo skuteczniejsza niż prawoskrętna, a nawet może wyleczyć raka. Zainteresowanie kliniczne tym tematem trwa od lat 1970. i chociaż pierwotnie badania wykazały obiecujące wyniki, w późniejszych latach okazały się one wadliwe. Obecnie nie ma jednoznacznych dowodów na skuteczność tej terapii. Leczenie miałoby się odbywać poprzez wlewy witaminowe zawierające wysoką dawkę kwasu askorbinowego. Nie jest jednak prawdą, że witamina lewoskrętna jest jakkolwiek skuteczniejsza niż jej prawoskrętna odpowiedniczka. Każda witamina C ma dokładnie taką samą budowę i jest w istocie — prawoskrętna. Czy jednak kwas askorbinowy może łagodzić skutki uboczne stosowania chemio- i radioterapii? Niektóre ośrodki badawcze sprawdzają tę teorię i skupiają się na jej właściwościach regeneracyjnych. Chodzi przede wszystkim o działanie przeciwzapalne, wzmacniające naczynia krwionośne i wspomagające metabolizm.

Fakt: Witamina C działa zbawiennie na stawy

Jest to często pomijana właściwość witaminy C, a szkoda. Zacznijmy od tego, że choroby stawów nie dotykają wyłącznie osób starszych. Wręcz przeciwnie, nadwaga, wzmożona (np. u sportowców) aktywność fizyczna sprawiają, że stawy, mówiąc kolokwialnie, po prostu „się wyrabiają”. Oznacza to, że chrząstki stawowe tracą sprężystość, a stawy nie mają w nich oparcia. Witamina C działa przeciwzapalnie, co ma ogromne znaczenie przy chorobach zwyrodnieniowych stawów. Co więcej, o czym nieczęsto się mówi, wspomaga ona syntezę kolagenu — podstawowego budulca stawów. Dlatego też w produktach do regeneracji stawów, takich jak żelatyna do picia lub ampułki, można często znaleźć dodatkową dawkę kwasu askorbinowego.

• witamina c do iniekcji • witamina c proszek • acerola proszek • naturalna witamina c • witamina c 1000 tabletki