Astma oskrzelowa – o czym warto pamiętać?

Astma oskrzelowa to przewlekła, zapalna choroba dróg oddechowych, która prowadzi do nawracających napadów duszności i kaszlu, występujących szczególnie w nocy i nad ranem. Układ oddechowy reaguje wówczas zbyt mocno na wszelkie bodźce z zewnątrz. Astma oskrzelowa nie jest niestety wyleczalna, jednak lekarze zalecają stosowanie leków niwelujących jej objawy.

Astma astmie nierówna

Można wyróżnić kilka rodzajów astmy, a rozgraniczenie ich jest istotne z punktu widzenia dopasowania ścieżki leczenia.

Astma alergiczna występuje wtedy, gdy w organizmie alergika dochodzi do nieoczekiwanych reakcji układu odpornościowego. Na przykład, kiedy pyłki kwiatów powodują u zdrowego człowieka uczucie drapania w błonie śluzowej nosa, alergik niejednokrotnie reaguje na nie wypryskami na skórze, kaszlem lub katarem siennym.

Astma oskrzelowa przyczyny może mieć różne. Mogą to być na przykład pyłki traw i kwiatów, drzew, chwastów, sierść zwierząt, pióra ptaków domowych, roztocza kurzu domowego, pleśń, produkty spożywcze, a także, jak w przypadku astmy uwarunkowanej miejscem pracy (astma zawodowa piekarzy), mąka i zboża. Na rynku można znaleźć leki przeciwalergiczne dostępne bez recepty, które pomagają w sytuacjach nasilonych objawów.

W przypadku astmy wewnątrzpochodnej (niealergicznej) często nie można stwierdzić bezpośredniej przyczyny. Co ważne, astma wewnątrzpochodna występuje zdecydowanie częściej niż astma alergiczna.

Za czynniki, które mogą wywoływać astmę oskrzelową niealergiczną, uważa się określone produkty spożywcze lub leki (np. kwas acetylosalicylowy i betablokery), wysiłek fizyczny, nadwrażliwość na smog, zanieczyszczone powietrze, dym papierosowy lub czynniki natury psychologicznej.

Przy doborze leków zawsze należy poinformować swojego lekarza lub farmaceutę o astmie. Pozwoli to uniknąć produktów, które mogłyby wywołać niepożądane reakcje organizmu.

Diagnoza i samokontrola

Aby móc odpowiednio zdiagnozować astmę, konieczna jest pomoc lekarza. Przy podejrzeniu astmy lekarz sprawdza pracę płuc, a badanie to pozwala określić typ zaburzeń oddychania. Cały proces nie wiąże się z ryzykiem dla pacjenta i może być wykonywany niejednokrotnie.

Przy podejrzeniu przyczyny natury alergicznej, można wykonać test alergiczny. Najczęściej stosowanym badaniem jest skórny test alergiczny wykonywany metodą „prick test”. Jeśli otrzymanie jednoznacznego wyniku jest niemożliwe, można wykonać dodatkowe badanie krwi alergiczne (tzw. test radioalergosorpcji, RAST). Wskazuje on całkowitą liczbę przeciwciał, która u alergika jest znacznie wyższa niż u osoby zdrowej.

Szczególne znaczenie ma samokontrola pacjenta w domu, którą można regularnie przeprowadzać przy użyciu prostego przyrządu zwanego miernikiem szczytowego przepływu (peak flow meter).

Co się dzieje podczas ataku astmy?

Astma oskrzelowa może bardzo utrudnić codzienne funkcjonowanie i wykonywanie nawet najprostszych czynności. Kiedy występuje atak astmy, mięśnie gładkie oskrzeli nadmiernie się kurczą. W tym samym czasie błona śluzowa oskrzeli puchnie, co z kolei prowadzi do zwiększenia ilości śluzu. Krótkotrwałe i nieregularne napady są z reguły wywoływane przez alergeny, natomiast stany przewlekłe mają najczęściej przyczynę w stanie zapalnym.

Zwężenie światła oskrzeli sprawia, że ilość powietrza wprowadzanego do płuc jest znacznie mniejsza i wtedy właśnie pojawia się duszność. Podczas ataku astmy ma wrażenie, że musi walczyć o każdy oddech, płuca pracują wydajniej, podczas gdy brakuje mu paliwa. Jest to stan bardzo niebezpieczny dla zdrowia, a nawet życia chorego.

3 kroki do skutecznego leczenia astmy:

Obecnie na rynku farmaceutycznym można znaleźć szeroką gamę skutecznych leków na astmę oskrzelową. Sposób ich zestawiania ze sobą oraz z innymi lekami i dawkowanie są zależne od stanu zdrowia pacjenta oraz nasilenia i stopnia występowania objawów chorobowych. Alergolodzy wyróżniają trzy poziomy leczenia astmy.

Poziom 1:

Podstawą leczenia astmy są leki przeciwzapalne, przede wszystkim kortykosterydy. Regularne inhalacje z kortykosterydów zapewniają lżejszy przebieg choroby, a przy lekkiej postaci astmy, leki te pokrywają całkowite zapotrzebowanie na substancje przeciwzapalne.

Poziom 2:

Przy umiarkowanym nasileniu astmy, leczenie się wydłuża. Lekarze mogą wtedy przepisać teofilin lub beta-mimetyki w celu rozkurczenia mięśni oskrzeli. W formie wziewnej działają niemal natychmiastowo, co sprawia, że są bardzo skuteczne w niwelowaniu skurczy mięśni oskrzeli.

Poziom 3:

W wyjątkowo ciężkich przypadkach dodatkowo podaje się tabletki z kortyzonem.

Wyżej wymienione środki lecznicze wydawane są z przepisu lekarza.

Co należy zrobić w przypadku ataku astmy?

Najważniejsza jest edukacja – wiedza o tym, jakie są objawy astmy oskrzelowej (szczególnie podczas jej ataku),jak należy się zachować i jak postępować w dalszej kolejności, mogą niekiedy uratować życie.

Objawami nadchodzącego ataku astmy są nasilające się trudności w oddychaniu, postępujące uczucie drapania w gardle, uczucie duszności w klatce piersiowej, a także wyraźnie odczuwalny niepokój i strach.

Objawy te nie muszą występować nagle, a czasem wręcz nasilają się w ciągu kilku godzin lub dni. W takiej sytuacji należy starać się najpierw uspokoić, gdyż stres może pogorszyć symptomy. Należy szczególnie zwrócić uwagę na objawy astmy u dzieci. Lekarze często przepisują leki, które bierze się w nagłych przypadkach – atak astmy z pewnością do takich należy. Jeżeli te działania nie przynoszą poprawy stanu zdrowia i wciąż odczuwa się trudności w oddychaniu, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

• sól emska na kaszel • allergoval kapsułki • cetirizin ratiopharm • biochemie 6 kalium sulfuricum d6 • cetirizin hexal