Co to jest odporność swoista?
Odporność swoista jest nabywana przez każdego z nas, a nie dziedziczona. Powstaje poprzez kontakt z danym patogenem. Organizm rozpoznaje wówczas cechy specyficzne dla danego wirusa lub bakterii i po maksymalnie 7 dniach jest przygotowany na odpowiedź. Dzięki temu powstaje pamięć immunologiczna. Po ponownym zetknięciu się z tym samym patogenem organizm za pomocą limfocytów T będzie chronił organizm przed ponownym zarażeniem, a limfocyty B rozpoczną produkcję przeciwciał zwalczających określone antygeny.
W odporności nabytej istotną rolę odgrywają makrofagi, które rozpoznają, pochłaniają i niszczą patogeny. Na powierzchni swojej błony umieszczają antygeny charakterystyczne dla zlikwidowanego patogenu, uaktywniają w ten sposób odpowiedź komórkową, czyli limfocyty B.
Rodzaje odporności nabytej
Odporność swoista jest rozwijana przez całe życie, a można ją nabyć na dwa sposoby:
- czynny – jest samodzielnie wytwarzana przez organizm po kontakcie z czynnikiem chorobotwórczym
- bierny – powstaje po wprowadzeniu do organizmu gotowych przeciwciał, które są skierowane przeciw konkretnym antygenom
Jak pozyskać odporność swoistą?
Oba rodzaje odporności swoistej można pozyskać w sposób:
- naturalny – na przykład poprzez przejście danej choroby lub przyjęcie przeciwciał przez niemowlę wraz z mlekiem matki
- sztuczny – za pomocą szczepionki, która zaopatrzy organizm w przeciwciała odpornościowe
Jak działa układ odpornościowy?
Układ immunologiczny wytwarza w różnych organach komórki, których zadaniem jest ochrona organizmu, należą do nich:
- monocyty — powstają w szpiku kostnym
- limfocyty T – powstają w grasicy
- limfocyty B — powstają w szpiku kostnym, śledzionie i węzłach chłonnych
Odporność nabyta jest skierowana przeciwko konkretnemu antygenowi i wpływa na powstanie pamięci immunologicznej.
„Kryteria i podział odporności człowieka”, Zintegrowana Platforma Edukacyjna, https://zpe.gov.pl/pdf/PIbLvGQET [Dostęp dnia 08-010-2024 r.]
Jestem miłośniczką świadomego odżywiania, ziół leczniczych i domowych sposobów na dbanie o zdrowie i urodę. Pasjonują mnie również tematy związane z prawidłową postawą ciała oraz zdrowiem i rozwojem dzieci. W tekstach, które przygotowuję dla Czytelników, zawieram merytoryczną wiedzę, popartą badaniami i materiałami źródłowymi. Dzielę się również swoim doświadczeniem, przepisami kulinarnymi i praktycznymi poradami. Zależy mi na tym, aby teoretyczna wiedza została „podana” w przystępny sposób i odnosiła się do naszego codziennego życia.
