Co to jest wazektomia?
Jak wygląda zabieg wazektomii?
Zabieg wykonywany jest w warunkach ambulatoryjnych, tj. chirurgii jednego dnia. Najczęściej są to prywatne placówki medyczne i poradnie chirurgiczne. Jest poprzedzony konsultacjami u urologa bądź androloga, a po zabiegu odbywa się krótka, kilkugodzinna obserwacja. Po jej odbyciu, pacjent może wrócić do domu.
Wazektomię wykonuje się w znieczuleniu miejscowym, chociaż u pacjentów odczuwających duży lęk i niepokój możliwa jest niekiedy krótka sedacja. Każdy przypadek rozpoznawany jest indywidualnie.
W dniu zabiegu obszar moszny musi być dokładnie ogolony, pacjent może zrobić to samodzielnie w domu. Do zabiegu pacjent kładzie się na plecach, następnie obszar skóry jest dezynfekowany i podaje się znieczulenie.
Wazektomia może być wykonana dwiema technikami. Tradycyjnie lekarz wykonuje nacięcie skóry moszny, natomiast w metodzie no-scalpel jest to małe wkłucie. Druga metoda zmniejsza ryzyko powstawania krwiaka, ale nie wszędzie jest oferowana.
Gdy lekarz uzyska dostęp do nasieniowodu, uwidacznia go i przecina. Następnie izoluje obydwa końce od siebie np. poprzez koagulację (przypalenie laserem) bądź podwiązuje. Możliwe jest wycięcie niewielkiego fragmentu w celu uniemożliwienia ponownego zrośnięcia ich ze sobą. Taka sama procedura jest wykonywana w przypadku obu nasieniowodów.
Po zakończeniu zasadniczej procedury, skórę się zaszywa (mogą to być szwy rozpuszczalne), chyba że zabieg był wykonywany we wkłuciu – wtedy szycie niekiedy nie jest wymagane ze względu na rozmiar wejścia. Pacjent otrzymuje opatrunek i powinien założyć obcisłą bieliznę w celu zmniejszenia ryzyka obrzęku.
Zabieg najczęściej trwa nie dłużej niż godzinę.
Zalecenia po zabiegu wazektomii
Po zabiegu nie zaleca się moczenia obszaru operacyjnego przez dobę. Pierwszy prysznic można wziąć po upływie minimum 24 godzin. W ciągu tygodnia po zabiegu zaleca się odpoczynek, unikanie wysiłku fizycznego, dźwigania. Nie jest również wskazane angażowanie się w stosunek seksualny. Jako że rutynowo po zabiegu przeprowadza się badanie nasienia, do czasu uzyskania jego wyników para powinna stosować dotychczasową metodę antykoncepcji (po upłynięciu minimalnego czasu wstrzemięźliwości).
Pamiętać również, że wazektomia to zabieg mający zapewnić trwałą antykoncepcję, ale nie chroni przed chorobami przenoszonymi drogą płciową.
Co się dzieje z plemnikami po wazektomii?
Po udanym zabiegu wazektomii plemniki nie znikają, jądra nadal je produkują. Przez nacięcie nasieniowodów nie mają jednak możliwości wydostania się na zewnątrz, zatem ejakulat jest ich pozbawiony. Plemniki pozostające w nasieniowodach obumierają, część z nich jest również neutralizowana przez komórki układu odpornościowego. Po pewnym czasie od zabiegu układ odpornościowy może już rutynowo traktować plemniki jako obce i zwalczać je samoistnie. Nie powoduje to konsekwencji zdrowotnych dla mężczyzny po wazektomii, ale może utrudniać przywrócenie płodności, jeśli zabieg ma być odwrócony.
Czy wazektomia boli?
Sam zabieg jest wykonywany w znieczuleniu miejscowym, więc pacjent nie powinien odczuwać dyskomfortu podczas poszczególnych etapów. Ból może odczuwać podczas podawania znieczulenia, ponieważ okolice moszny są bardzo unaczynione i wrażliwe na doznania bólowe. Po zejściu znieczulenia może dać się odczuwać pewien poziom dyskomfortu, ale lekarz przy wypisie informuje pacjenta, czego można się spodziewać i jakie niepokojące objawy pozabiegowe wymagają szybszej konsultacji.
Czy wazektomia jest bezpieczna?
Wazektomia uznawana jest za zabieg bezpieczny. Jak w przypadku każdej procedury medycznej, pacjenci mogą być narażeni na skutki uboczne, dlatego tak istotne jest bycie szczerym podczas wstępnego wywiadu z lekarzem. Ważna jest w szczególności informacja o poprzednich zabiegach lub urazach w obrębie narządów płciowych, ponieważ tkanka bliznowata może komplikować zabieg, a także wszelkiego rodzaju problemach zdrowotnych i przyjmowanych lekach oraz suplementach diety i doustnych wyrobach medycznych. Należy powiedzieć również lekarzowi o przebytych niedawno infekcjach, szczególnie uwzględniając konieczność przyjmowania antybiotyków. Leczenie antybiotykami uniemożliwia bowiem podanie znieczulenia przez jakiś czas po wyzdrowieniu, o ile nie jest to absolutnie konieczne.
Zabieg nie powoduje zmian hormonalnych u mężczyzn.
Wazektomia – odwracalność
Wazektomia jest w większości przypadków odwracalna chirurgicznie. Rewazektomia również odbywa się w trybie jednodniowym, aczkolwiek może być wymagane podanie znieczulenia ogólnego bądź podpajęczynówkowego, bo sam zabieg jest bardziej skomplikowany. Lekarz operator musi pod mikroskopem zeszyć końce nasieniowodów lub nasieniowody z najądrzem, co trwa dłużej, a pacjent musi być całkowicie nieruchomy. Teoretycznie, jeśli zabieg odbył się bez komplikacji, może nastąpić powrót płodności, w praktyce jednak u niektórych mężczyzn, z związku z wytworzeniem przeciwciał plemnikowych, może tak się nie stać.
Wazektomia a ryzyko ciąży
Żadna metoda antykoncepcji, w tym te uznawane za „trwale” (wazektomia i podwiązanie jajowodów) nie dają 100% pewności zapobiegania ciąży. Odsetek ciąż po zabiegu jest jednak bardzo niski. Po zabiegu wykonuje się kontrolne badanie nasienia w celu określenia, czy w ejakulacie znajdują się plemniki.
Ten tekst został napisany w celu informacyjnym i nie zastępuje konsultacji z lekarzem.
Piszę o zdrowiu, dietetyce i kosmetologii, opierając się na aktualnej wiedzy medycznej i badaniach naukowych. Nieustannie się dokształcam, by dzielić się z czytelnikami rzetelnymi i aktualnymi informacjami ze świata zdrowia i urody. Sądzę, że świadoma edukacja to klucz do lepszego samopoczucia i mądrych wyborów na co dzień.
