Melisa – właściwości i działanie. Kiedy warto sięgnąć po herbatę z melisy?

Uspokaja, pomaga się wyciszyć, zmniejsza napięcie i stres – to najpopularniejsze zastosowanie, z jakiego słynie melisa. Właściwości i działanie tej rośliny wykorzystywane jest również w łagodzeniu bólu brzucha, który może towarzyszyć zarówno zaburzeniom trawienia jak i menstruacji. Melisa może być stosowana także zewnętrznie, aby złagodzić stany zapalne skóry lub wspomóc leczenie opryszczki.

Melisa należy do ziół o wszechstronnym zastosowaniu – w farmaceutyce, kosmetyce, kuchni oraz pszczelarstwie. Wywodząca się z rejonu Morza Śródziemnego roślina, dziś może być z łatwością uprawiana w przydomowym ogrodzie. Łacińska nazwa „Melissa” w dosłownym tłumaczeniu oznacza „pszczołę miodną”, również polskie nazwy takie jak rojownik czy pszczelnik wskazują na jej zastosowanie przy hodowli pszczół. Zapach melisy działa na pszczoły jak magnes pomagając przyciągnąć je do nowego ula. Charakterystyczny zapach, w którym wyraźnie wyczuwalne są cytrynowe akcenty odzwierciedla również nazwa cytrynowe ziele także stosowana w odniesieniu do melisy.

Melisa wykazuje działanie rozkurczowe, przeciwbólowe i przeciwzapalne. Dzięki właściwościom przeciwutleniającym chroni komórki przed uszkodzeniami oksydacyjnymi, z kolei zawartość związków przeciwbakteryjnych i przeciwwirusowych znajduje zastosowanie m.in. w leczeniu opryszczki. O melisie najczęściej mówi się jednak jako o naturalnym środku uspokajającym, remedium na stres i kłopoty z zasypianiem. Filiżanka naparu złagodzi także dolegliwości żołądkowo-trawienne po posiłku i pomoże na objawy związane z zespołem napięcia przedmiesiączkowego. Jak działa melisa?

Melisa – właściwości uspokajające

Stres nazywany jest chorobą XXI wieku. Jego występowaniu sprzyja szybkie tempo życia, nadmiar obowiązków, problemy w pracy i relacjach z najbliższymi. O ile krótkotrwały stres może działać na organizm mobilizująco, o tyle kiedy utrzymuje się długotrwale, niesie wiele niebezpiecznych konsekwencji dla zdrowia. Przede wszystkim stanowi duże obciążenie dla serca, które zaczyna pracować bardziej intensywnie i całego układu krążenia. W rezultacie wzrasta ryzyko nadciśnienia, zawału serca lub udaru mózgu. Utrudnia także funkcjonowanie na co dzień powodując m.in. dolegliwości ze strony układu trawiennego, bóle głowy i kręgosłupa, bóle w klatce piersiowej czy zmęczenie. Trudno całkowicie wyeliminować stres ze swojego życia, jednak dzięki naturalnym środkom takim jak np. melisa można lepiej sobie z nim radzić, jednocześnie łagodząc szkodliwy wpływ na stan zdrowia. Napar z melisy (np. Melisa fix Herbapol) pomoże zrelaksować się po ciężkim dniu, złagodzić odczuwane napięcie i rozdrażnienie. Może być stosowany również w stanach niepokoju, lęku czy stanach nerwicowych. Za kojący wpływ melisy na działanie układu nerwowego odpowiadają przede wszystkim zawarte w niej olejki eteryczne. Obecne w nich terpeny pomagają organizmowi się wyciszyć i wspomagają utrzymanie dobrego samopoczucie.

Uspokajające działanie melisy sprawdza się w przypadku problemów ze snem. Szczególnie wtedy, gdy ich przyczyną jest nadmierne pobudzenie nerwowe i stres. Herbata z melisy działa łagodnie, a przy tym pozwala zapobiegać skutkom, jakie powoduje niedobór snu. Spadek koncentracji, nerwowość, większa podatność na stres mogą pojawić się już po jednej nieprzespanej nocy. Utrzymująca się bezsenność osłabia odporność organizmu oraz może prowadzić do rozwoju cukrzycy typu 2 i nadciśnienia. Ziołowe preparaty ułatwiające zasypianie często zawierają również wyciągi z innych ziół stosowanych na uspokojenie i na sen, jak np. waleriana.

Melisa – działanie na układ trawienny

Herbata z liści melisy wykazuje pozytywny wpływ na układ trawienny, który od stuleci wykorzystywany był w medycynie ludowej. Dzięki działaniu wiatropędnemu i rozkurczowemu sprawdzi się w przypadku różnego rodzaju dolegliwości takich jak bolesne kolki, wzdęcia czy niestrawność. Napar z melisy zadziała rozluźniająco na mięśnie gładkie, zmniejszając dolegliwości powodowane przez skurcze brzucha. Warto po niego sięgnąć także po obfitym i ciężkostrawnym posiłku. Melisa pobudza produkcję żółci, dzięki czemu ułatwia trawienie tłustego jedzenia i pomaga przywrócić komfort trawienny po posiłku.

Melisa – jak działa na objawy PMS?

Zespół napięcia przedmiesiączkowego, czyli PMS wiąże się z szeregiem objawów o charakterze zarówno, psychicznym, jak i fizycznym. Kojący wpływ melisy na układ nerwowy pomoże złagodzić charakterystyczną dla tego okresu nerwowość, uczucie niepokoju czy problemy ze snem. Ból podbrzusza pojawiający się zwykle już na kilka dni przed miesiączką jest efektem zachodzących zmian hormonalnych. Za złuszczanie się błony śluzowej macicy odpowiadają prostaglandyny, które wówczas organizm produkuje w zwiększonej ilości. Jednocześnie dochodzi do skurczy macicy, które pomogą złagodzić rozkurczowe właściwości naparu z melisy.

Melisa – zastosowanie w kosmetyce

Wyciąg z melisy bardzo często można znaleźć na liście składników kosmetyków do pielęgnacji włosów i skóry głowy. Warto ją stosować, aby zadbać o kondycję przetłuszczających się włosów oraz skóry dotkniętej łupieżem. Również domowa płukanka do włosów z melisą pomaga złagodzić stan zapalny skóry głowy, zmniejszyć świąd i dokładnie ją oczyścić.

Melisa działa przeciwzapalnie, dzięki czemu wspomaga leczenie trądziku. Sprawdzi się również w codziennej pielęgnacji cery tłustej regulując nadaktywność gruczołów łojowych. Jako silny przeciwutleniacz melisa jest wykorzystywana w kosmetykach o działaniu przeciwstarzeniowym. Jedną z przyczyn pojawiania się przedwczesnych oznak starzenia się skóry jest nadmiar wolnych rodników. Antyoksydanty neutralizują ich szkodliwe działanie, zapobiegają wiotczeniu skóry i pojawianiu się zmarszczek.

Właściwości lecznicze melisy znajdują zastosowanie również w formie płukanek oraz okładów przykładanych do zmienionych chorobowo miejsc. Melisa łagodzi skutki ugryzienia komarów i innych owadów, wspomaga również leczenie opryszczki. Ból i pieczenie w jamie ustnej to charakterystyczne objawy stanu zapalnego, które mogą nasilać się pod wpływem ciepłego i kwaśnego jedzenia. W jego łagodzeniu pomoże napar z melisy stosowany do płukania. Wyciągu z melisy używa się ponadto w preparatach do higieny jamy ustnej.

Melisa – interakcje z lekami

Składniki ziołowe, mimo że są naturalne również mogą wchodzić w interakcje z lekami, osłabiając lub wzmacniając ich działanie. Jednoczesne stosowanie ziół z lekami przyjmowanymi na stałe warto więc omówić z lekarzem. Konsultacja ze specjalistą jest niezbędna również w przypadku dzieci, kobiet w okresie ciąży oraz karmienia piersią.

Melisa wpływa kojąco na układ nerwowy, nie należy jednak stosować jej w połączeniu z lekami uspokajającymi. Nie powinny po nią sięgać również osoby przyjmujące lewotyroksynę wspomagającą leczenie zaburzeń tarczycy, leki na jaskrę oraz niektóre leki przeciwwirusowe.