Nadwrażliwe zęby – co przyniesie ulgę

Na zdrowie jamy ustnej wpływa bardzo wiele czynników. Od prawidłowo wykonywanych codziennych zabiegów higienicznych, poprzez nawyki żywieniowe, aż po wybór odpowiednich środków do czyszczenia. Nadwrażliwe zęby mogą być efektem popełnianych błędów, ale także sygnałem ostrzegawczym świadczącym np. o recesji dziąseł i chorobie przyzębia. Nadwrażliwe zęby często reagują na ciepłe i zimne potrawy, powodując ostry i przeszywający ból. W jaki sposób postępować, aby zminimalizować nieprzyjemne dolegliwości?

Nadwrażliwość zębów – objawy

Zjedzenie lodów czy wypicie kawy nie zawsze okazuje się przyjemnością. Dyskomfort oraz ból to najczęstsze symptomy wskazujące na nadwrażliwość zębów. Objawy pojawiają się nie tylko w odpowiedzi na czynniki związane z wysoką i niską temperaturą. Nieprzyjemne odczucia mogą powodować także kwaśne i słodkie pokarmy, czy nawet samo szczotkowanie zębów. Nadwrażliwość może mieć charakter krótkotrwały i przemijający, jak np. po zabiegu usuwania kamienia. Najczęściej jednak dolegliwości nie ustępują samoistnie, a jeśli nie zareagujemy we właściwy sposób mogą się nasilać.

Zęby wrażliwe na zimno i ciepło – wymagają delikatnego traktowania

Intensywne szczotkowanie zębów niekoniecznie służy ich zdrowiu, a czasem może wręcz być szkodliwe. Jedną z przyczyn wrażliwych zębów są uszkodzenia szkliwa, do których może dojść w trakcie codziennych zabiegów higienicznych. Zbyt mocne szczotkowanie zębów, a także szczotkowanie ich w kierunku poziomym może prowadzić do nadmiernego ścierania się szkliwa, które dla zębów stanowi naturalną ochronę. To wyjątkowo twarda warstwa zęba, która stanowi barierę zewnętrzną zabezpieczającą przed szkodliwym wpływem patogenów, temperatury, czynników chemicznych czy urazów mechanicznych. Kiedy szkliwo się niszczy, odsłonięta zostaje zębina, a wraz z nią kanaliki zębinowe prowadzące bezpośrednio do zakończeń nerwowych. W rezultacie zęby stają się szczególnie wrażliwe na bodźce zewnętrzne i pojawia się ból.

Oprócz właściwej techniki szczotkowania w przypadku nadwrażliwych zębów należy zadbać również o prawidłowy dobór samej szczoteczki. Twarde włosie lepiej radzi sobie z usuwaniem osadów i przeciwdziałaniem odkładaniu się płytki nazębnej. Jednak w przypadku osób posiadających nadwrażliwe zęby zaleca się korzystanie wyłącznie z miękkich szczoteczek. Zęby należy szczotkować ruchem wymiatającym, nie nadużywając przy tym siły.

Nadwrażliwość zębów – preparaty do higieny jamy ustnej

Niektóre pasty do zębów (w szczególności pasty wybielające) mogą zawierać duża ilość drobinek ścierających szkliwo oraz substancji, które na wrażliwe zęby będą działać drażniąco. Zaleca się więc korzystanie z past dedykowanych osobom z nadwrażliwością zębów, które chronią szyjki zębowe i łagodzą dolegliwości bólowe. Odpowiednio dobrane pasty do zębów pomagają eliminować źródło bólu, tak jak np. Elmex Sensitive Professional – pasta do zębów, która zamyka kanaliki zębowe. Dzięki zawartości aminofluorku dodatkowo chroni też przed próchnicą i korzystnie wpływa na szkliwo. Pasty do zębów wrażliwych powinny być używane przed dłuższy czas. Dopiero regularne stosowanie pozwala w pełni wykorzystać ich właściwości ochronne. Doraźnie dla złagodzenia dyskomfortu można też wetrzeć pastę w miejsce bólu, aby szybko odczuć ulgę. Na powierzchnię zębów nakłada się także specjalne żele z fluorem (np. Sensodyne żel z fluorem), które wzmacniają szkliwo i wspomagają leczenie nadwrażliwości.

Preparaty, które sprawdzą się podczas codziennych zabiegów higienicznych to również płyny do płukania jamy ustnej. W zależności od tego czy stosowane są przed czy po szczotkowaniu, mogą ułatwić usuwanie płytki nazębnej w trakcie mycia zębów oraz wspomóc działanie pasty. Płyn usuwa szkodliwe drobnoustroje nie tylko z powierzchni zębów, ale całej jamy ustnej – w tym języka. Dodatkowa porcja fluoru intensyfikuje także poziom ochrony przed próchnicą. Z płynu do płukania można skorzystać ponadto w środku dnia, aby przeciwdziałać nieprzyjemnemu oddechowi i oczyścić jamę ustna z pozostałości np. po przekąskach. W przypadku nadwrażliwości zębów sprawdzi się m.in. Elmex Sensitive płyn do płukania jamy ustnej dla pacjentów z odsłoniętymi szyjkami zębowymi. Dla utrzymania prawidłowej higieny przynajmniej raz dziennie warto także nitkować zęby.

Domowe sposoby na nadwrażliwe zęby: woda z solą i czosnek

Wiele spośród naturalnych produktów posiada właściwości antybakteryjne, przeciwbólowe, a nawet przeciwzapalne, które można wykorzystać dla zachowania zdrowia jamy ustnej. Na wrażliwe zęby korzystnie działają m.in. czosnek oraz płukanki wody z solą.

Czosnek

Określany antybiotykiem jest jednym z najpopularniejszych naturalnych środków leczniczych. Wspomaga leczenie infekcji dróg oddechowych, stymuluje układ odpornościowy, a dzięki właściwościom żółciopędnym usprawnia także trawienie. Obniża ciśnienie krwi, przeciwdziała odkładaniu się złogów tłuszczowych w ścianach tętnic i działa przeciwzakrzepowo. W rozdrobnionym czosnku z połączenia alliny i allinazy powstaje allicyna. To substancja o silnym działaniu antybakteryjnym, przeciwwirusowym i przeciwgrzybiczym. Dzięki niej czosnek rewelacyjnie sprawdza się w leczeniu przeziębienia, ale także nadwrażliwych zębów. W tym celu należy nakładać czosnek bezpośrednio w miejscu bólu i usunąć dopiero po upływie około 10-15 minut.

Woda z solą

Aby przygotować roztwór wody z solą, w szklance wody wystarczy rozpuścić 1 łyżeczkę soli (np. soli morskiej). Dzięki właściwościom antyseptycznym tego typu roztwór bardzo często wykorzystuje się do płukania zaczerwienionego gardła, aby złagodzić jego bolesność. Płukanie jamy ustnej wodą z solą zmienia panujące w niej pH, które staje się bardziej zasadowe. Takie warunki nie sprzyjają rozwojowi oraz namnażaniu się szkodliwych patogenów, zmniejszając tym samym ich aktywność.

Dieta na wrażliwe zęby

Odpowiednia dieta może pomóc w leczeniu nadwrażliwości zębów. Niewskazane są przede wszystkim produkty kwaśne, ponieważ to właśnie zawarta w nich kwasy mogą rozpuszczać szkliwo zębowe. Należy więc ograniczyć ilość spożywanych m.in. jabłek, pomarańczy, cytryn czy mandarynek.

Warto pamiętać, że destrukcyjny wpływ na szkliwo mają nie tylko kwasy pochodzące z pokarmów dostarczanych z zewnątrz, ale także kwasy żołądkowe, które mogą przedostawać się w kierunku jamy ustnej w związku z chorobą refluksową. Cofanie się treści pokarmowych w kierunki przełyku to dość powszechna dolegliwość, która przy długotrwałym występowaniu może prowadzić właśnie do nadwrażliwości zębów. Podobny skutek przynoszą częste wymioty związane np. z bulimią.

Osobom, których zęby są zdrowe oczywiście nie zaleca się rezygnowania ze spożywania kwaśnych produktów. Warto jednak po ich zjedzeniu przepłukać usta wodą. Niewskazane jest także szczotkowanie zębów tuż po zjedzeniu czegoś kwaśnego, ponieważ łatwo wtedy uszkodzić szkliwo.

Co na wrażliwe zęby może zalecić stomatolog?

Jeśli samodzielne próby radzenia sobie z nadwrażliwością zębów nie przynoszą ulgi, warto odwiedzić stomatologa. Pomoże on zidentyfikować źródło problemu i zaleci fachową pomoc. Poniżej przyczyny, które często prowadzą do zjawiska nadwrażliwości zębów.

Bruksizm

Nie tylko nieprawidłowe szczotkowanie może doprowadzić do erozji szkliwa. Temu zjawisku sprzyja także tzw. bruksizm. Schorzenie przejawia się poprzez nieświadome zaciskanie zębów, a także niekontrolowane zgrzytanie zębami. Aby powstrzymać wymienione objawy, można zastosować specjalne nakładki, które powinien przygotować właśnie stomatolog. W zależności od przyczyny występowania bruksizmu pacjentowi może pomóc np. praktykowanie technik relaksacyjnych lub noszenie aparatu ortodontycznego korygującego wady zgryzu. W leczeniu wykorzystuje się również m.in. toksynę botulinową oraz masaże i ćwiczenia rozluźniające mięśnie.

Recesja dziąseł

Zęby wrażliwe na zimno i ciepło mogą świadczyć o tzw. recesji dziąseł. Zamiast osłaniać korzenie zębów, dziąsła cofają się. W ten sposób czynniki zewnętrzne takie jak np. temperatura mogą podrażniać zakończenia nerwów i powodować dyskomfort. Stomatolog zaleci odpowiednie leczenie (jeśli przyczyną jest np. choroba przyzębia), może także zastosować specjalne środki uszczelniające, które w przypadku cofających się dziąseł osłonią szczególnie wrażliwe i odsłonięte miejsca.

Aby zapobiegać nadwrażliwości zębów, warto pamiętać także o regularnym uzupełnianiu ubytków próchnicowych, usuwaniu kamienia nazębnego, a także kontrolowaniu stanu zdrowia jamy ustnej.

• stany zapalne jamy ustnej • higiena jamy ustnej • rodzaje szczoteczek do zębów • pielęgnacja zębów • żel do zębów z fluorem