Work-life balance – 7 sposobów, aby zachować go podczas home office

Praca z domu wydaje się bardzo wygodna, tymczasem okazuje się, że w przypadku wielu pracowników tryb home office utrudnia zachowanie równowagi pomiędzy pracą zawodową a życiem prywatnym. Brak work life balance może być źródłem długotrwałego stresu, problemów rodzinnych, a także spadku zaangażowania w pracę i satysfakcji z wykonywanych obowiązków. Co zrobić, aby zadbać o swój komfort podczas pracy zdalnej i czerpać z niej jak najwięcej korzyści?

Work life balance – co to jest?

W dosłownym tłumaczeniu work life balance to równowaga pomiędzy życiem prywatnym i zawodowym. Ta słynna dziś na całym świecie metoda zarządzania czasem narodziła się w latach 80., kiedy na potrzebę zachowania harmonii pomiędzy obiema tymi sferami zwrócili uwagę pracownicy dużych amerykańskich korporacji. Work life balance przynosi korzyści zarówno po stronie pracodawcy jak i pracownika. Chroni przed wypaleniem zawodowym, spadkiem zaangażowania i efektywności, może być kartą przetargową w procesie rekrutacji nowych członków zespołu. Pracownikowi pozwala z kolei zadbać o zdrowie, dobre samopoczucie, ułożyć życie zawodowe i prywatne tak, aby tworzyły harmonijną całość, a żadna z tych sfer nie była dominująca.

Brak work life balance – przykłady negatywnego wpływu pracy z domu

Oszczędność czasu poświęcanego na dojazdy, elastyczny harmonogram, wygodna praca w piżamie – jeszcze kilka lat temu praca w trybie home office wydawała się atrakcyjnym benefitem i była marzeniem niejednego pracownika. Tymczasem rzeczywistość okazała się nieco inna. Pandemia zmusiła wiele firm do rozpoczęcia pracy w trybie home office. Podczas gdy dla jednych takie rozwiązanie wydaje się idealne, inni mają duży problem z zachowaniem work life balance w trakcie pracy zdalnej.

Przebywając w domu wielu pracowników angażuje się w wykonywanie obowiązków służbowych także poza ustalonymi godzinami pracy. Nie może powstrzymać się od odpisania na maila natychmiast, nawet jeśli przychodzi w późnych godzinach wieczornych lub co chwilę sprawdza coś na służbowym laptopie. Biuro przez całą dobę jest otwarte tuż obok, przez co trudno im całkowicie oderwać się od pracy zachowując dystans i równowagę.

Nie dając sobie szans na odpoczynek po pracy i regenerację sił nie tylko możemy obniżyć efektywność w pracy, ale też narazić na szwank swoje zdrowie. Przemęczenie i długotrwały stres mogą nasilać poczucie zniechęcenia, przyczyniać się do nadciśnienia i rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego, sprzyjać sięganiu po niezdrowe przekąski i używki. Długie godziny spędzane w pracy najczęściej wiążą się również z małą ilością snu, co razem z nieregularną dietą obniża odporność.

Zagrożeniem związanym z pracą w trybie home office jest również brak kontaktu ze współpracownikami. Rosnące poczucie samotności może odbić się na zdrowiu psychicznym prowadząc np. do zaburzeń depresyjnych. Codzienna praca z domu wprowadza w życie dużą dawkę monotonii. Szczególnie jeśli nie jest równoważona wyjściami i ciekawymi zajęciami w czasie wolnym. Osłabione relacje ze współpracownikami i brak satysfakcji z pracy to z kolei czynniki sprzyjające wypaleniu zawodowemu.

O work life balance w szczególny sposób powinny zadbać również osoby posiadające rodziny. Brak wyraźnego oddzielenia pracy zawodowej od domowego życia może niekorzystnie wpłynąć na relacje z najbliższymi, stać się przyczyną narastających konfliktów lub wzajemnego oddalania się od siebie (przeczytaj także: „Stresująca praca a relacje z bliskimi”).

Work and life balance – jak go zachować pracując z domu?

1. Wyznacz przestrzeń do pracy

Jednym z największych problemów dotykających osoby pracujące zdalnie z domu jest zacieranie się granic pomiędzy pracą a odpoczynkiem. Warto je sobie wyraźnie wyznaczyć, czemu służy wydzielenie konkretnej przestrzeni przeznaczonej wyłącznie na pracę. Niezbędne będzie więc osobne biurko lub stolik, ergonomiczne krzesło i dobre oświetlenie, które umożliwi komfortową pracę. Podczas pracy zdalnej możesz mieć ochotę, aby popracować rano z łóżka lub wygodnie rozsiąść się z laptopem na kanapie. Takie rozwiązanie może jednak bardzo szybko przyprawić Cię o bóle pleców i karku oraz niekorzystnie wpłynąć na koncentrację. Łóżko czy kanapa to miejsca, które kojarzą się z odpoczynkiem, przez co nie tak łatwo skupić się na pracy. Co więcej, z większą trudnością również o tej pracy zapomnieć, kiedy w tych samych miejscach próbujesz zrelaksować się w czasie wolnym. Myśli o pracy będą wówczas automatycznie przywoływane. Utrzymaniu skupienia sprzyja również zachowanie porządku zarówno na biurku, jak i w pomieszczeniu, w którym pracujesz.

2. Pielęgnuj poranne rytuały

Kiedy nie trzeba dojeżdżać do pracy kuszące może okazać się spanie o wiele dłużej i wstawanie zaledwie na kilka minut przed zalogowaniem do komputera. Specjaliści zalecają jednak, aby tego nie robić. Codzienne rytuały, podobnie jak wspomniana droga do pracy, pomagają umysłowi przestawić się na tryb pracy. Warto zatem wstać wcześniej, zjeść pełnowartościowe śniadanie, wziąć prysznic i przebrać się z piżamy. Większą ilość wolnego czasu możesz wówczas wykorzystać na przykład na poranne ćwiczenia, które pobudzą organizm do działania. Każdy może ułożyć sobie swój własny poranny rytuał według osobistych preferencji, ważne jednak, aby konsekwentnie trzymać się go każdego dnia.

3. Pracuj efektywnie, a nie długo

W domu o wiele trudniej skupić się na pracy zawodowej niż w biurze. Dlatego warto jeszcze więcej uwagi przykładać do tego, aby wykonywać swoją pracę efektywnie. To tylko niektóre wskazówki, które mogą w tym pomóc:

• Obiektywnie oceń, które zadania danego dnia są najważniejsze, a które możesz wykonać jutro. Najpilniejsze sprawy załatw na początku.
• Nie reaguj na prośby współpracowników od razu. Mając świadomość, które zadania musisz wykonać tego samego dnia, możesz lepiej ocenić, kiedy możesz przyjąć na siebie dodatkowe obowiązki.
• Jeśli pracujesz nad jednym dużym projektem, postaraj się podzielić go na mniejsze zadania, z którymi łatwiej sobie poradzisz.
• Pamiętaj, aby także podczas pracy w domu robić sobie regularne przerwy. Korzystnie wpływają one na koncentrację. Sprzyjają także regularnemu spożywaniu posiłków i odpowiedniemu nawadnianiu organizmu co jest niezbędne dla prawidłowej pracy mózgu.

W sytuacji, kiedy to nie Twoja efektywność, ale nadmiar pracy jest problemem, spróbuj porozmawiać ze swoim przełożonym.

4. Oddzielaj obowiązki służbowe od domowych, pracę od rozrywki

Podczas gdy krótkie przerwy sprzyjają efektywności, te długie mogą całkowicie dezorganizować dzień pracy. Przebywanie w domu podczas pracy jest pełne pokus. Skoro nikt nie patrzy trudniej powstrzymać się od przeglądania mediów społecznościowych czy serwisów informacyjnych. Tego rodzaju rozpraszacze często jednak utrudniają skupienie uwagi na wykonywaniu zadań służbowych. Dookoła jest też wiele obowiązków domowych, które można by było wykonać podczas pracy. Mogłoby się wydawać, że nastawienie prania czy przygotowanie szybkiego obiadu w godzinach pracy pozwoli zaoszczędzić jeszcze więcej czasu. Często jednak okazuje się, że w rezultacie nie udaje nam się wykonać wszystkich zaplanowanych zadań służbowych. Dzień pracy zaczyna trwać znacznie dłużej niż 8 godzin, a czasu wolnego jest jeszcze mniej.

5. Poświęcaj bliskim uwagę na 100%

Wykonuj służbowe obowiązki jedynie w godzinach, które przeznaczasz na pracę. Postaraj się nie zaglądać na służbowego maila czy też nie prowadzić rozmów telefonicznych z kontrahentami, kiedy jesteś po pracy i spędzasz czas z rodziną. Nawet podczas pracy w biurze niełatwo jest w pełni oddzielić obowiązki służbowe od życia prywatnego. Pracując w trybie home office jest to jeszcze trudniejsze, ponieważ biuro jest całą dobę otwarte w pokoju obok. Twoi bliscy zasługują jednak na to, aby poświęcić im 100% uwagi podczas czasu spędzanego wspólnie ze sobą.

6. Nie rezygnuj z kontaktu ze współpracownikami

Kontakty interpersonalne w miejscu z pracy wzmacniają więzi i budują zaufanie pomiędzy współpracownikami. Pozytywnie wpływają też na ich zaangażowanie i samopoczucie. To szczególnie ważne w okresie pandemii, kiedy izolacja społeczna zaczyna być problemem. Warto pamiętać o utrzymywaniu kontaktów ze współpracownikami także podczas pracy zdalnej. Firmowe komunikatory czy wideokonferencje powinny służyć przede wszystkim wspólnemu realizowaniu projektów, ale można wykorzystać je także do nieformalnych rozmów na tematy niezwiązane z pracą. Dzięki nowoczesnej technologii nawet pracując z domu można mieć namiastkę rozmów z koleżankami i kolegami z pracy, które w normalnych warunkach toczyłyby się w miejscu pracy. Na krótką pogawędkę w kuchni przy ekspresie można umówić się także z partnerem lub partnerką, jeśli też wykonuje swoją pracę zdalnie.

7. Zadbaj o ciekawe spędzanie wolnego czasu

Posiadanie wciągającego hobby zwiększa poziom zadowolenia z życia i relaksuje. Aktywność fizyczna pomaga zadbać o zdrowe stawy, przeciwdziała nadwadze, rozładowuje napięcie i redukuje negatywne skutki stresu. Wspólne wyjścia ze znajomymi pozwalają lepiej radzić sobie z poczuciem osamotnienia i wypełnić lukę związaną z brakiem codziennych rozmów ze współpracownikami w miejscu pracy. Planowanie czasu wolnego w ciekawy sposób pomaga czerpać z życia większą satysfakcję i zachować pozytywne nastawienie. Dobre samopoczucie przekłada się także na lepszą efektywność w pracy. Starając się zachować work and life balance podczas pracy zdalnej warto też zadbać o spędzanie czasu na świeżym powietrzu. Organizmowi może tego brakować podczas pracy z domu.

Wiele osób ma skłonność do tego, aby zdecydowanie więcej uwagi przykładać do swojej pracy. Najbliżsi są zwykle bardziej wyrozumiali niż szef, dlatego to właśnie im łatwiej odmówić swojego czasu. Często jednak okazuje się, że o wiele szybciej można znaleźć nową pracę, niż naprawić relacje z najbliższymi. O tym, czy w naszym życiu work life balance zachowany jest na odpowiednim poziomie, nie decydują żadne konkretne wskaźniki, ale osobiste odczucia. Warto więc czasem na spokojnie zastanowić się, czy wszystko wygląda tak, jak powinno i jest zgodne z naszym prywatnym systemem wartości. Jeśli czujesz, że zbyt wiele miejsca w Twoim życiu zajmuje praca, spróbuj coś zmienić. Warto zacząć od prostych zmian i np. w codziennym harmonogramie uwzględnić dodatkową pozycję taką jak czas z bliskimi. Planowanie pomaga nie tylko w pracy, ale także w wywiązywaniu się ze swojej roli partnera czy rodzica.