Monakolina K – czym jest i czy faktycznie może obniżać cholesterol?

Monakolina K – co to jest?

Monakolina K występuje najobficiej w czerwonym ryżu poddanym procesowi fermentacji przez grzyby Monascus purpureus. Ze względu na występowanie, monakolina w formie żywności jest najlepiej dostępna w Chinach. Grzyb ten jest częstym dodatkiem do potraw, a czerwony ryż podaje się szczególnie chętnie również w Tajlandii oraz Filipinach. Jest stosunkowo mało znany w Polsce, dostępny raczej w formie już wyekstrahowanej monakoliny.

Monakolina K na cholesterol

Hipercholesterolemia, czyli za wysoki poziom cholesterolu, jest plagą naszych czasów – dostęp do przetworzonej, przecukrzonej żywności, pełnej niezdrowych tłuszczów, jest przyczyną tego, że tak wiele osób w krajach cywilizowanych, również w stosunkowo młodym wieku, musi się na wysoki cholesterol leczyć.

Do tego celu najpierw stosuje się zmianę diety oraz włączenie umiarkowanego ruchu. W dalszych krokach wprowadza się odpowiednio żywność funkcjonalną (zawierającą fitosterole i fitostanole), a potem suplementy zawierające składniki obniżające poziom cholesterolu LDL i trójglicerydów. W przypadku bardzo złych wyników krwi lub/oraz braku poprawy, przepisuje się leki z grupy statyn. Okazuje się, że monakolina ma w zasadzie identyczną budowę, co levostatyna syntetyczna. Może ona stanowić pomost pomiędzy leczeniem behawioralnym (zmiana diety, ruch, zdrowsze podejście do swojego życia) i farmakologicznym (leki ze statyną syntetyczną na receptę).

Fitostatyna, a więc statyna roślinna, została po raz pierwszy wyizolowana przez badaczy w latach 70. dwudziestego wieku, obok mewakoliny i mewinoliny. Wszystkie pochodzą z procesu fermentacji poszczególnych grzybów i działają poprzez blokowanie końcowego szlaku biosyntezy cholesterolu.

Monakolina K – przeciwwskazania

Należy pamiętać, że jeżeli już poddawani jesteśmy leczeniu statynami na hipercholesterolemię, należy omówić z lekarzem kwestię zamiany leku na monakolinę. W żadnym wypadku nie należy przeprowadzać tego procesu samodzielnie, bo tylko lekarz jest w stanie prawidłowo ocenić ryzyko sercowo-naczyniowe.

Suplementy z monakoliną nie powinny być spożywane bez konsultacji lekarskiej przez kobiety w ciąży lub karmiące piersią.

Monakolina stosowana w dawkach leczniczych może wywoływać u niektórych takie same działania niepożądane, co statyny syntetyczne.

Przyjmując przewlekle jakiekolwiek leki, przed rozpoczęciem suplementacji monakoliną, należy tę kwestię omówić z lekarzem, ponieważ może ona wchodzić w interakcję z niektórymi substancjami leczniczymi.

Przy wyborze suplementów należy zachować ostrożność, ponieważ przy niewłaściwej fermentacji może dojść do wytworzenia cytryniny – związku potencjalnie powodującego zaburzenia pracy nerek. Nie powinno się, więc, kupować suplementów niedopuszczonych do obrotu w Unii Europejskiej lub sprzedawanych w nieznanych sklepach poza nią.

Nie do końca jest też prawdą, że wybierając monakolinę wybiera się z gruntu mniejsze zło. Jako substancja niemal identyczna do statyn, może istnieć takie samo ryzyko uszkodzenia wątroby, co przy statynach. Warto również zauważyć, że statyny na receptę są uznane za leki bezpieczne w stosowaniu, nawet jeśli w badaniach klinicznych znaleziono pewne skutki uboczne, o których informuje producent. Dlatego decyzję o tym, czy stosować monakolinę czy statyny należy podjąć razem z lekarzem prowadzącym.

Monakolina K – badania

Działanie monakoliny zostało poddane badaniom w ośrodkach klinicznych wielokrotnie. Były to badania zarówno obserwacyjne, jak i należące do tak zwanego złotego standardu, to jest randomizowane, podwójnie zaślepione i kontrolowane placebo. Wykazano w nich, że osobom, którym podawano sfermentowany czerwony ryż będący najbogatszym źródłem monakoliny, poziom cholesterolu po 12 tygodniach się obniżył bardziej niż u osób z grupy placebo. W większości z nich stwierdzono również pewien wzrost cholesterolu HDL we krwi.

Przeprowadzono również badania na grupach osób, które nie tolerują syntetycznych statyn. Leczenie hipercholesterolemii u nich jest utrudnione ze względu na brak możliwości stosowania typowych leków na receptę. Wykazało ono u nich działanie obniżające poziom cholesterolu monakoliny przy mniejszych działaniach ubocznych w porównaniu ze standardowymi statynami.

W licznych badaniach stwierdzono również, że nie zaleca się raczej stosowania jednocześnie statyn oraz monakoliny, ponieważ może to zwiększać ryzyko występowania działań niepożądanych, zwłaszcza miopatii (źródło).

Monakolinę K znajdziemy w takich suplementach diety, jak:

• Cholester
• Lipiforma plus
• Armolipid