Jak powstrzymać kaszel?
Kaszel suchy czy mokry?
Kaszel suchy jest jedną z naturalnych reakcji organizmu. Pełni funkcje obronne, chroniąc drogi oddechowe przed obecnością ciał obcych i działaniem substancji drażniących. Jego przyczyną mogą być unoszące się w powietrzu alergeny, kurz, dym, ale także rozwijająca się infekcja wirusowa. To często jeden z pierwszych symptomów świadczących o grypie lub początkach przeziębienia. Po około trzech dniach, kaszel suchy przekształca się zwykle w mokry, co jest korzystnym symptomem i świadczy o tym, że organizm prawidłowo radzi sobie z infekcją. Występowanie kaszlu suchego może mieć charakter napadowy, a jego obecność męczy zarówno w dzień, jak i w nocy. Kaszel mokry jest z kolei najbardziej intensywny w godzinach porannych, kiedy organizm stara się usunąć śluz pochodzący z gardła, nosa, zatok czy płuc, który zdążył zgromadzić się w trakcie nocy. Kaszel mokry określa się jako produktywny ze względu na charakterystyczną w jego przebiegu obecność wydzieliny. Przezroczysty śluz najczęściej wskazuje na infekcję o podłożu wirusowym, podczas gdy zielonkawe zabarwienie może oznaczać zakażenie bakteryjne. Zastanawiając się z jakim rodzajem kaszlu mamy do czynienia, warto rozważyć też obecność innych objawów. Podczas gdy uczucie drapania i swędzenia w gardle zwykle towarzyszy kaszlowi suchemu, w przypadku kaszlu mokrego może pojawić się ból w klatce piersiowej. U małych dzieci czasem występują też wymioty, ponieważ wydzielina zamiast być usuwana na zewnątrz organizmu, często jest przez nie połykana i trafia do żołądka.
Jak pozbyć się suchego kaszlu?
Regularne nawilżanie błon śluzowych pomaga w redukowaniu suchego i męczącego kaszlu. Stosowane są również środki kojące i powlekające, które pomagają złagodzić podrażnienie wywołujące odruch kaszlowy.
Syrop z cebuli
To receptura od lat wykorzystywana w leczeniu kaszlu. Do przygotowania syropu potrzebne są zaledwie dwa składniki. W najprostszej wersji wystarczy posiekać drobno cebulę i wymieszać ją z cukrem (w proporcji około 2 łyżki cukru na 1 średnią cebulę). Taką mieszankę najwygodniej umieścić w słoiku (koniecznie z nakrętką) i odstawić przynajmniej na 1 dobę. W tym czasie cytryna puści sok, a syrop nabierze właściwości antybiotycznych, aby dostarczać organizmowi substancji wspierających układ odpornościowy i antyoksydantów (m.in. witamina C, siarka, cynk). Syrop z cebuli sprawdza się także w przypadku kaszlu mokrego.
Imbir i tymianek
Działają rozluźniająco na mięśnie dróg oddechowych sprawiając, że suchy męczący kaszel staje się mniej dokuczliwy. Właściwości przeciwzapalne i antybakteryjne wspomagają ponadto leczenie infekcji. Imbir można przyjmować w formie napoju lub np. żując imbir kandyzowany. Zmagając się z kaszlem suchym warto sięgnąć po tabletki do ssania z tymiankiem lub porostem islandzkim, które zwiększają produkcję śliny i poprawiają stopień nawilżenia błon śluzowych. Mogą także łagodzić stan zapalny oraz podrażnienie – czynniki sprzyjające utrzymywaniu się kaszlu po infekcji.
Miód
Korzystnie wpływa na pracę układu odpornościowego i pomaga szybciej uporać się z infekcją. Działa nawilżająco na błonę śluzową gardła i redukuje jej obrzęk. Dostarcza organizmowi cennych witamin i minerałów. Miód na kaszel w szczególności warto przyjmować przed snem. Wystarczy podać go na łyżeczce lub dodać do płynów. Temperatura napojów nie może jednak przekraczać 40 stopniu Celsjusza, aby miód nie stracił swoich właściwości odżywczych. Co ważne, miodu nie należy stosować u dzieci poniżej 1 roku życia.
W leczeniu kaszlu suchego stosowane są także napary oraz syropy na bazie wyciągów roślinnych, m.in. babki lancetowatej, szałwii, siemienia lnianego, podbiału, tymianku. Regeneracji błon śluzowych oraz ograniczeniu suchego, męczącego kaszlu sprzyja ponadto nawilżanie pomieszczeń oraz nawadnianie organizmu. Jeśli domowe metody nie działają, objawy złagodzić mogą leki na kaszel o działaniu hamującym sam odruch kaszlu. Do najpopularniejszych substancji aktywnych należy dekstrometorfan. Składnika tego nie należy jednak stosować u osób chorujących na astmę, a także kobiet w okresie ciąży. W przypadku dzieci dekstrometorfan stosuje się najwcześniej od 5 roku życia.
Sposoby na mokry kaszel
Mokry kaszel pomaga oczyścić drogi oddechowe z zalegającej wydzieliny. Nie powinien być hamowany, stosowane są natomiast środki wykrztuśne i rozrzedzające wydzielinę, które wspomagają jego działanie. Zarówno syropy, jak i tabletki na kaszel mokry nie powinny być jednak przyjmowane wieczorem (najpóźniej 4 godziny przed snem).
Do domowych sposobów zmniejszających gęstość wydzieliny i ułatwiających jej odkrztuszanie należy zaliczyć spożywanie ciepłych napojów. Podobnie jak w przypadku kaszlu suchego trzeba więc dużo pić. Dobrze postawić na napary ziołowe np. z korzenia lukrecji lub kwiatów czarnego bzu. Pomagają też inhalacje z zastosowaniem olejków eterycznych (np. olejek sosnowy, eukaliptusowy). Dzięki inhalacji drogi oddechowe rozszerzają się, a wydzielina staje się mniej gęsta. Do nebulizacji warto z kolei wykorzystać np. hipertoniczny roztwór soli. W przebiegu przeziębienia, przyczyną występowania kaszlu mokrego bywa często wydzielina spływająca po tylnej części gardła. Jej ilość może zmniejszyć płukanie gardła roztworem wody i soli. Słona woda zmniejsza obrzęk gardła i może łagodzić pojawiające się w tym rejonie dolegliwości bólowe. Inną metodą, która wspomaga oczyszczanie dróg oddechowych jest oklepywanie pleców u dzieci oraz klatki piersiowej u osób dorosłych. W obu przypadkach dłonie należy lekko zaokrąglić i ułożyć w tzw. łódkę.
W celu rozrzedzenia śluzu stosuje się także syropy i tabletki. Należą do nich przede wszystkim preparaty mukolityczne, których działanie zmniejsza lepkość zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny. W celu ułatwienia jej transportu do jamy ustnej i wydalenia z organizmu sprawdzają się z kolei środki mukokinetyczne. Preparaty apteczne stosowane w przypadku kaszlu mokrego mogą działać także wykrztuśnie oraz regulować ilość i charakter wydzieliny.
Warto pamiętać, że niebezpiecznymi objawami w przebiegu kaszlu mokrego są duszności oraz krwioplucie. Ich obecność wymaga pilnej konsultacji z lekarzem.
Pasjonatka tematów medycznych, która z przyjemnością wyszukuje ciekawostek o zdrowiu i urodzie. Zwolenniczka naturalnych metod leczenia i pielęgnacji. Selekcjonuje najważniejsze informacje i dzieli się nimi na blogu, by upowszechniać zdrowy styl życia i zachęcać czytelników do dokonywania świadomych wyborów.